188. Siebengwald - Plasmolen at EveryTrail
Een bijzondere wandeling omdat het de laatste is van het 4200km lange
provincie grenstochtenproject. We starten in Siebengewald, het is een
dorpje dat nog verder buiten het schootsveld ligt van de Maas dan
gebruikelijk, omdat het met Weeze is geruild. We lopen door een
landelijk terrein richting grens en komen bij het dorp Hassum. Hier vond
in WOII de operatie "Veritable" plaats. De duitsers noemen het zelf
terecht de Schlacht im Reichswald. In die paar dagen in maart 1945,
vielen hier 61,000 doden en werden er uiteindelijk 52,000 duitsers
krijgsgevangen gemaakt. Een belangrijke rol speelt ook de spoorlijn
Boxtel-Wesel waar we overheen komen. Was het in de oorlog een
belangrijke goederen verbinding voor de krijgsmachten, voor de eerste
oorlog reden hier de internationale D-treinen van Berlijn naar London
via Vlissingen. Goch en Gennep waren de grensplaatsen. De verkeersbrug
bij Gennep was destijds een 300m lange spoorbrug, waar destijds enorm om
gevochten is. De grote spoorloc die in Gennep staat herinnert nog aan
het stoomtijdperk met de "Blauwe Brabander" zoals de rijtuigen werden
genoemd. Veel tsaren en diplomaten maakten er gebruik van, want vliegen
was er nog niet bij. In maart 1945 is bij Wesel de spoorbrug opgeblazen
en het Duitse stuk was klaar.
We steken de Niers over bij Siep en
passeren de Viller Mühle. Dat is een groots fabriek terrein, waar
oorspronkelijk een graan- en oliemolen (1291) stond, waarvoor de Niers
de energie leverde. Dat werd later een stoomfabriek die met een
spoorlijntje met de hoofdlijn Boxtel-Wesel was verbonden om de granen en
oliën te transporteren. Nu riekt het naar industrieel erfgoed, maar het
is eigenlijk wel een rotzooitje.
Eenmaal de Niers overgestoken lopen
we verder langs de zuidrand van het Reichswald. Het is met zijn 5400ha
het grootste Niederrheinische bos. Het is heel duits aangelegd met al
die kaarsrechte paden en lange hekken met zo nu en dan klapdeurtje. Aan
de rand is het mooi lopen richting Jansberg met zijn bijbehorende beek.
Het is een klein gebied van 250ha, maar wel bijzonder, omdat hier de
eindmorenen het stuwenlandschap markeren met prachtige beekjes en paden.
Ook de Romeinen hebben hier van het landschap genoten, want we komen
vlak langs de resten van een romeinse villa. Al met al een waardige
afsluiting van de rondgang om Limburg en al die andere provincies.
donderdag 28 november 2013
vrijdag 22 november 2013
Door de Maasduinen
187. Arcen - Siebengewald at EveryTrail
Een prachtige wandelingen met één grote aaneensnoering van natuurgebieden die onder de naam Maasduinen te boek staat. Vroeger heette het ook De Hamert, maar dat was vooral het meer zuidelijke stuk, waar we de tocht beginnen.
We passeren het Gelderns Niers kanaal, wat een vrij bijzonder water is omdat niemand weet of het nou gegraven of dat het zich zelf een weg heeft gebaand naar de Maas. Het hoogteverschil is voor Nederlandse begrippen namelijk groot: 7m. Het levert er een bijzondere flora op.
De Hamert bestaat net zoals het Meinderswegpark uit verschillende lagen. 't Is hier minder prominent, maar wel heel erg mooi. Je vindt hier veel plassen, heidegebeiden en natuurlijk veel bos. Je vindt hier ook één van de grootste grafheuvels van het gebied: Het Vorstengraf. Het ligt op het hoogste punt en kijkt uit over de vlaktes. Het is niet blootgelegd, maar door archeologen gesampled. Verstandig, je bewaart op deze manier de heuvel voor later,
Wanneer we langs het grootste meer, het Reindersmeer zijn getrokken (je kunt er met een speciaal bootje overheen steken) lopen we enkele kilometers door een vlak heide gebied. Hier waan je je echt in de duinen. Het is wel zo dat we hier op een km hemelsbreed van het vliegveld Weeze lopen. Het wordt meer door de Nederlanders dan door de Duitsers gebruikt. Prijsvechters als Ryanair hebben hier hun thuishaven. De omwonenden balen er natuurlijk van al die herrie, maar de Hollanders zijn er blij mee met zo'n goedkoop alternatief.
Om de grens te kunnen blijven volgen moeten we helaas de Maasduinen verlaten voor Siebengewald. Bij de conventie van Wenen is dit uiteindelijk aan Nederland toegevoegd, waar door de grens hier niet meer zo mooi met de Maas meeloopt. Die grens was namelijk bepaald op een afstand tussen 800 en 1000 Rijnlandse Roeden en dat was volgens de toen geldende technologie de afstand die een kanonskogel kon afleggen. De Pruisen konden dan niet vanf land de scheepvaart op de Maas bedreigen. Het is dus handig te weten wat een Rijnlandse Roede is. Je hebt heel veel roeden (zelfs een oppervlakte maat) die afhankelijk van de streek waarin je woonde varieerde van 3,5 tot 5,7m. Het is opvallende dat de Belgen de langere roedes hebben. Zo'n roede is onderverdeeld volgens het twaalftallig stelsel in 12 voeten en 144 duimen of 1728 lijnen. In 1808 werd de Rijnlandse Roede tot standaard uitgeroepen, ze mat 3,767 meter. De landmeters gebruikten hem al lang en in Leiden stonden de inkepingen in de deur als calibratie. Toen de Fransen in 1815 waren weggetrokken, hadden ze in Wenen nog geen behoefte aan het metrieke stelsel, dus daar werd alles in roeden afgesproken. Een jaar later in 1816 werd het metrieke stelsel toch ingevoerd. 't Was gewoon een stuk handiger. De roede kreeg toen de lengte van 10m en is echt afgeschaft in 1937. Een hoop verwarring minder dus.
Siebengwald ligt dus buiten het 1000 roeden gebied en is vooral beroemd geworden door het aantreffen van een 7ha grote hennepkwekerij in 1996 die achter maisplanten was verborgen. In een paar uur werd het miljoenenbedrijf verhakseld.
Een prachtige wandelingen met één grote aaneensnoering van natuurgebieden die onder de naam Maasduinen te boek staat. Vroeger heette het ook De Hamert, maar dat was vooral het meer zuidelijke stuk, waar we de tocht beginnen.
We passeren het Gelderns Niers kanaal, wat een vrij bijzonder water is omdat niemand weet of het nou gegraven of dat het zich zelf een weg heeft gebaand naar de Maas. Het hoogteverschil is voor Nederlandse begrippen namelijk groot: 7m. Het levert er een bijzondere flora op.
De Hamert bestaat net zoals het Meinderswegpark uit verschillende lagen. 't Is hier minder prominent, maar wel heel erg mooi. Je vindt hier veel plassen, heidegebeiden en natuurlijk veel bos. Je vindt hier ook één van de grootste grafheuvels van het gebied: Het Vorstengraf. Het ligt op het hoogste punt en kijkt uit over de vlaktes. Het is niet blootgelegd, maar door archeologen gesampled. Verstandig, je bewaart op deze manier de heuvel voor later,
Wanneer we langs het grootste meer, het Reindersmeer zijn getrokken (je kunt er met een speciaal bootje overheen steken) lopen we enkele kilometers door een vlak heide gebied. Hier waan je je echt in de duinen. Het is wel zo dat we hier op een km hemelsbreed van het vliegveld Weeze lopen. Het wordt meer door de Nederlanders dan door de Duitsers gebruikt. Prijsvechters als Ryanair hebben hier hun thuishaven. De omwonenden balen er natuurlijk van al die herrie, maar de Hollanders zijn er blij mee met zo'n goedkoop alternatief.
Om de grens te kunnen blijven volgen moeten we helaas de Maasduinen verlaten voor Siebengewald. Bij de conventie van Wenen is dit uiteindelijk aan Nederland toegevoegd, waar door de grens hier niet meer zo mooi met de Maas meeloopt. Die grens was namelijk bepaald op een afstand tussen 800 en 1000 Rijnlandse Roeden en dat was volgens de toen geldende technologie de afstand die een kanonskogel kon afleggen. De Pruisen konden dan niet vanf land de scheepvaart op de Maas bedreigen. Het is dus handig te weten wat een Rijnlandse Roede is. Je hebt heel veel roeden (zelfs een oppervlakte maat) die afhankelijk van de streek waarin je woonde varieerde van 3,5 tot 5,7m. Het is opvallende dat de Belgen de langere roedes hebben. Zo'n roede is onderverdeeld volgens het twaalftallig stelsel in 12 voeten en 144 duimen of 1728 lijnen. In 1808 werd de Rijnlandse Roede tot standaard uitgeroepen, ze mat 3,767 meter. De landmeters gebruikten hem al lang en in Leiden stonden de inkepingen in de deur als calibratie. Toen de Fransen in 1815 waren weggetrokken, hadden ze in Wenen nog geen behoefte aan het metrieke stelsel, dus daar werd alles in roeden afgesproken. Een jaar later in 1816 werd het metrieke stelsel toch ingevoerd. 't Was gewoon een stuk handiger. De roede kreeg toen de lengte van 10m en is echt afgeschaft in 1937. Een hoop verwarring minder dus.
Siebengwald ligt dus buiten het 1000 roeden gebied en is vooral beroemd geworden door het aantreffen van een 7ha grote hennepkwekerij in 1996 die achter maisplanten was verborgen. In een paar uur werd het miljoenenbedrijf verhakseld.
maandag 18 november 2013
Langs de tuinen van Noord Limburg en een verloren kanaal
186. Venlo - Arcen at EveryTrail
Het was toch wel spannend hoe Venlo te verlaten. Dat valt meer dan mee. We lopen namelijk door het Julianapark en het Burgemeester Bergerpark. Door deze parken loopt de Rijnbeek, waar de buizerds je om de oren vliegen. De Rijnbeek is vooral interessant, omdat het beekje deel uit maakte van het grote plan om de Rijn hier met de Maas te verbinden. Dat moest de Fossa Eugemania worden, een handgegraven kanaal. De Spanjaarden wilde namelijk de Hollanders de handel afsnoepen door een goede verbinding te maken tussen Schelde, Maas en Rijn. In Limburg liep het geheel via Venlo, Stralen, Arcen en Walbeck, om vandaar via Geldern en Rheinberg de Rijn in te duiken. Het zou gelijk een mooie verdedigingswal moeten vormen, want de Hollanders hadden er wel strijd voor over om Rotter- en Amsterdam te handhaven. Het is er allemaal nooit van gekomen. Met name het Limburgse stuk stagneerde behoorlijk vanwege overvallen en financiële tekorten (jawel: de zilvervloot was ingepikt door hollanders). Toen Fredrik Hendrik na diverse pogingen van zijn voorganger Maurtis Venlo had bezet, was het gedaan met de verdere uitvoer. Ook in de Franse tijd wisten de Hollanders hun steden te blijven bevoordelen.
We lopen niet langs de loop, maar passeren wel de bosrijke gronden langs de grens.
Van het oude Venlo is niet veel overgebleven na de oorlog. Het was van huis uit een belangrijke handelsstad vanwege de overslag van goederen die hier moest plaatsvinden omdat de Maas nogal sterk stroomde. Het is vaak verwoest en afgebrand. Ook in WOII was Venlo het eerst aan de beurt om door de Duitsers onder de voet te worden gelopen.
Venlo kende ook het Bisoscoopconflict. In 1933 sloot het gemeentebestuur alle bioscopen omdat de jeugt (onder de 18) naar de film mochten van de Nederlandse Bioscoop bond. De Clerus vond dit allemaal maar verwerpelijk, want dat druitste tegen de wet in. Het duurde wel tot 1939 voordat er een keuringswet kwam die alles regelde.
We passeren tijdens de tocht Arcen. Het is hier zeer bosrijk, met veel recreatie parken. Ik kwam terecht in het terrein van de thermaalbaden. Van de natuur houd je dan weinig over met al die huisjes, maar met de Kasteeltuinen van Arcen is het wel een belangrijke economische motor voor dit plaatsje.
De tocht eindigt bij de Hamert. Eén van de grootste natuurparken van Limburg en Nederland.
Het was toch wel spannend hoe Venlo te verlaten. Dat valt meer dan mee. We lopen namelijk door het Julianapark en het Burgemeester Bergerpark. Door deze parken loopt de Rijnbeek, waar de buizerds je om de oren vliegen. De Rijnbeek is vooral interessant, omdat het beekje deel uit maakte van het grote plan om de Rijn hier met de Maas te verbinden. Dat moest de Fossa Eugemania worden, een handgegraven kanaal. De Spanjaarden wilde namelijk de Hollanders de handel afsnoepen door een goede verbinding te maken tussen Schelde, Maas en Rijn. In Limburg liep het geheel via Venlo, Stralen, Arcen en Walbeck, om vandaar via Geldern en Rheinberg de Rijn in te duiken. Het zou gelijk een mooie verdedigingswal moeten vormen, want de Hollanders hadden er wel strijd voor over om Rotter- en Amsterdam te handhaven. Het is er allemaal nooit van gekomen. Met name het Limburgse stuk stagneerde behoorlijk vanwege overvallen en financiële tekorten (jawel: de zilvervloot was ingepikt door hollanders). Toen Fredrik Hendrik na diverse pogingen van zijn voorganger Maurtis Venlo had bezet, was het gedaan met de verdere uitvoer. Ook in de Franse tijd wisten de Hollanders hun steden te blijven bevoordelen.
We lopen niet langs de loop, maar passeren wel de bosrijke gronden langs de grens.
Van het oude Venlo is niet veel overgebleven na de oorlog. Het was van huis uit een belangrijke handelsstad vanwege de overslag van goederen die hier moest plaatsvinden omdat de Maas nogal sterk stroomde. Het is vaak verwoest en afgebrand. Ook in WOII was Venlo het eerst aan de beurt om door de Duitsers onder de voet te worden gelopen.
Venlo kende ook het Bisoscoopconflict. In 1933 sloot het gemeentebestuur alle bioscopen omdat de jeugt (onder de 18) naar de film mochten van de Nederlandse Bioscoop bond. De Clerus vond dit allemaal maar verwerpelijk, want dat druitste tegen de wet in. Het duurde wel tot 1939 voordat er een keuringswet kwam die alles regelde.
We passeren tijdens de tocht Arcen. Het is hier zeer bosrijk, met veel recreatie parken. Ik kwam terecht in het terrein van de thermaalbaden. Van de natuur houd je dan weinig over met al die huisjes, maar met de Kasteeltuinen van Arcen is het wel een belangrijke economische motor voor dit plaatsje.
De tocht eindigt bij de Hamert. Eén van de grootste natuurparken van Limburg en Nederland.
maandag 11 november 2013
Langs Swalm en door ruige bossen
185. Swalmen - Venlo at EveryTrail
Een prachtige wandeling. We moeten iets investeren vanaf de beide stations in Swalmen en Venlo, maar dan heb je ook wat.
We beginnen in Swalmen en passeren de Hilkens Veevoederfabriek (tegenwoordig paardenvoer) met een reliëf van Sint Lucas (Sjeng Verstappen) die de armen te eten geeft. Normaal is St Lucas de beschermer van kunstenaars, dus wat ie hier te zoeken heeft is niet duidelijk, laat staan veevoer voor de hongerigen.
We komen bij de Swalm. Het riviertje van 45km wordt steeds mooier naarmate je meer stroomopwaarts loopt en in Nederland blijft, want over de grens is het gekanaliseerd. We passeren ook de landweer "De Wolfsgraaf". Deze defense-wall datert van 1650 en ging als volgt: graaf 2 evenwijdig diepe sloten van 2 meter diep en maak een wal van de aarde er tussenin. Beplant die wal met doornen en ander dicht gewas. Daar kwam je zonder tank niet zo maar door. Bij de doorgangen was een wacht of een tollenaar.
Vanaf het riviertje lopen we naar de grensbossen van de Bondsrepubliek en passeren een enorm hek, wat ons kilomers lang aan de oostzijde vergezeld. We lopen hier langs het voormalige munitiedepot Brüggen (12km2), wat na de oorlog in 1947 is opgebouwd. Er lag gemiddeld zo'n 50,000 ton opgeslagen voor het geallieerde Britse leger. Het hoogtepunt, of eigenlijk dieptepunt, was in 1990 tijdens de eerste golfoorlog, toen er wagonladingen munitie moesten worden overgeslagen. Het is nu een natuurgebied, want in 1996 is het aan de Duitsers overgedaan.
We lopen verder door de Duitse bossen over uiterst wilde paden die door zwijnen zijn omgeploegd en komen aan bij de Witte Stein in de gemeente Reuver. De steen is er niet meer. Je vindt er nu een cafe-restaurant.
Ter hoogte van Belfeld kun je braaf langs het saaie grenspad lopen, maar je kunt ook de bossen in over spectaculaire paadjes en kronkelende beekjes over behoorlijke hoogteverschillen. Er lopen hier zoveel paadjes, dat de GPS wel handig is om de koers enigszins vast te houden. We komen aan bij de Eekhoorn. Er is hier een camping en een mooie weidevlakte die te boek staat als galgenveld. Op aanraden van een wandelaar ben ik die dwars overgestoken om verder richting Venlo te geraken.
Het Pieterpad loopt hier ook. Het volgt de veiligere grenspaden. Het is ook omgelegd vanwege de verse A74/A61 snelweg. We lopen over het kersverse viaduct naast een wildwissel. Het is mooi te zien, hoe wild, mens en natuur wordt gescheiden om de snelweg over te steken. We moeten namelijk langs allerlei hekafscheidingen om dat te bereiken.
Eenmaal de A74 overgestoken wachten ons nog een aantal mooie verrassingen.
De eerste verrassing is het voormalige trappistenklooster in Ulingsheide. Het is eigenlijk een heel recent klooster, dat is voortgekomen uit een door monniken bezette boerderij. In 1933 mochten ze zich klooster noemen. Maar zoals monniken eigen was de aanwas te gering om dit grote complex in stand te houden. In 1972 was het gedaan. Nu zit er de Emmaus beweging. Het zijn woongemeenschappen, die kringloopwinkels beheren, en daarmee in hun levensonderhoud kunnen voorzien (slim, slim..).
De tweede verrassing is het Jammerdal. Het is een volledig heringericht gebied waar zich oorspronkelijk zandafgravingen bevonden. Nu zijn er mooie vennetjes en kun je door de bossen naar het Bilderberghotel lopen. Vanaf daar wordt het meer asfalt en moeten we ons langs de sporen naar het station Venlo begeven.
Een prachtige wandeling. We moeten iets investeren vanaf de beide stations in Swalmen en Venlo, maar dan heb je ook wat.
We beginnen in Swalmen en passeren de Hilkens Veevoederfabriek (tegenwoordig paardenvoer) met een reliëf van Sint Lucas (Sjeng Verstappen) die de armen te eten geeft. Normaal is St Lucas de beschermer van kunstenaars, dus wat ie hier te zoeken heeft is niet duidelijk, laat staan veevoer voor de hongerigen.
We komen bij de Swalm. Het riviertje van 45km wordt steeds mooier naarmate je meer stroomopwaarts loopt en in Nederland blijft, want over de grens is het gekanaliseerd. We passeren ook de landweer "De Wolfsgraaf". Deze defense-wall datert van 1650 en ging als volgt: graaf 2 evenwijdig diepe sloten van 2 meter diep en maak een wal van de aarde er tussenin. Beplant die wal met doornen en ander dicht gewas. Daar kwam je zonder tank niet zo maar door. Bij de doorgangen was een wacht of een tollenaar.
Vanaf het riviertje lopen we naar de grensbossen van de Bondsrepubliek en passeren een enorm hek, wat ons kilomers lang aan de oostzijde vergezeld. We lopen hier langs het voormalige munitiedepot Brüggen (12km2), wat na de oorlog in 1947 is opgebouwd. Er lag gemiddeld zo'n 50,000 ton opgeslagen voor het geallieerde Britse leger. Het hoogtepunt, of eigenlijk dieptepunt, was in 1990 tijdens de eerste golfoorlog, toen er wagonladingen munitie moesten worden overgeslagen. Het is nu een natuurgebied, want in 1996 is het aan de Duitsers overgedaan.
We lopen verder door de Duitse bossen over uiterst wilde paden die door zwijnen zijn omgeploegd en komen aan bij de Witte Stein in de gemeente Reuver. De steen is er niet meer. Je vindt er nu een cafe-restaurant.
Ter hoogte van Belfeld kun je braaf langs het saaie grenspad lopen, maar je kunt ook de bossen in over spectaculaire paadjes en kronkelende beekjes over behoorlijke hoogteverschillen. Er lopen hier zoveel paadjes, dat de GPS wel handig is om de koers enigszins vast te houden. We komen aan bij de Eekhoorn. Er is hier een camping en een mooie weidevlakte die te boek staat als galgenveld. Op aanraden van een wandelaar ben ik die dwars overgestoken om verder richting Venlo te geraken.
Het Pieterpad loopt hier ook. Het volgt de veiligere grenspaden. Het is ook omgelegd vanwege de verse A74/A61 snelweg. We lopen over het kersverse viaduct naast een wildwissel. Het is mooi te zien, hoe wild, mens en natuur wordt gescheiden om de snelweg over te steken. We moeten namelijk langs allerlei hekafscheidingen om dat te bereiken.
Eenmaal de A74 overgestoken wachten ons nog een aantal mooie verrassingen.
De eerste verrassing is het voormalige trappistenklooster in Ulingsheide. Het is eigenlijk een heel recent klooster, dat is voortgekomen uit een door monniken bezette boerderij. In 1933 mochten ze zich klooster noemen. Maar zoals monniken eigen was de aanwas te gering om dit grote complex in stand te houden. In 1972 was het gedaan. Nu zit er de Emmaus beweging. Het zijn woongemeenschappen, die kringloopwinkels beheren, en daarmee in hun levensonderhoud kunnen voorzien (slim, slim..).
De tweede verrassing is het Jammerdal. Het is een volledig heringericht gebied waar zich oorspronkelijk zandafgravingen bevonden. Nu zijn er mooie vennetjes en kun je door de bossen naar het Bilderberghotel lopen. Vanaf daar wordt het meer asfalt en moeten we ons langs de sporen naar het station Venlo begeven.
maandag 4 november 2013
Door Park Meinweg
184. Vlodrop - Swalmen at EveryTrail
Een echt natuurwandeling door het 18km2 grote natuurgebied van de Meinweg. Het gebied kent vele verschijningsvormen, maar het terrassenlandschap is toch wel het mooist.
We beginnen de wandeling in Vlodrop en passeren hier de maasrivier de Roer, niet te verwarren met de Ruhr die van de Rijn afkomt. Onze Roer is toch165km lang en ontspringt in de Haute Fagne in België en komt via Monschau bij Vlodrop Nederland binnen. Het was met al die mijnbouw destijds een smerige rivier. Nu zwemt de zalm er weer. Voordat we het natuurpark betreden passeren we eerst nog de Effelder Waldsee. We lopen aan de noordkant van dit meer precies langs de grens. Hier is het meer mooi, aan de zuidkant is er recreatiestrand. We lopen langs de Rothenbach; het ligt prachtig te meanderen als grens.
Via de IJzeren Rijn komen we het park binnen. De IJzeren Rijn is de meest ongebruikte spoorlijn met de meeste geschiedenis. De lijn dateert uit 1879 en is een uitvloeisel van het IJzeren Rijn verdrag, dat Belgie na haar zelfstandigheid doortochten moest verlenen door Nederland naar Duitsland. In de loop der jaren werd het gebruik minder en vanaf de vijftiger jaren tot aan 1992 stierf het vervoer uit. Maar de Belgen vroegen reactivering van de lijn aan. Het Duitse Rijk is nu eenmaal een belangrijk land, ook voor de Belgen. Er is nu een enorm getouwtrek gaande, waarbij niet alleen Nederlands Belgische belangen een rol spelen, maar ook Waalse en Vlaamse, want de Walen vinden dat hun Aken spoorroute onder Vaals best voldoet. Het zou maar werkgelegenheid kosten voor de provincie Luik. Voor Antwerpen ligt het spoor gunstig, dus iedereen denkt mee over de tracés na.
Eenmaal onder het spoor door gewandeld, komen we in een groot natuurgebied, wat opvalt door bossen en terrassen. We lopen hier over een breuklandschap: de roerdalslenk. Het is de reden dat hier heel soms de aarde beeft met als record de beving van 13 april 1992. Score: 5,8 Richter.
Het slenkengebied is er ook de oorzaak van dat hier mijnen zijn ontstaan. De Beatrixmijn was hier de nieuwste en modernste mijn die Nederland ooit bouwde, maar die nooit in gebruik is genomen. In 1962 was Nederland er klaar mee. Een 700m diepe schacht van de mijn zit nu vol water voor een duikschool.
Midden in het park bevindt zich een omgebouwd klooster. Het is een Universiteit, en wel van die van de Transcendente Meditatie (TM). Maharishi Yogi stichtte hier zijn centrum op in 1990. De Beatles waren een grote fan hem en kwamen regelmatig langs. Maharishi beweerde dat TM beoefening grote invloed heeft op de mensheid. Met woordklanken (Mantra's) kun je jezelf in een hogere geestelijke toestand brengen, waarbij sommigen zelfs geloven dat je kunt gaan zweven (hoppen of levitatie). TM is één van de vele manieren om jezelf wat rust te gunnen in deze jachtige maatschappij.
We verlaten het park via de Zeveneheuvelenweg die dwars door de bossen richting Swalmen voert. Een dorpje met prehistorische wortels.
Een echt natuurwandeling door het 18km2 grote natuurgebied van de Meinweg. Het gebied kent vele verschijningsvormen, maar het terrassenlandschap is toch wel het mooist.
We beginnen de wandeling in Vlodrop en passeren hier de maasrivier de Roer, niet te verwarren met de Ruhr die van de Rijn afkomt. Onze Roer is toch165km lang en ontspringt in de Haute Fagne in België en komt via Monschau bij Vlodrop Nederland binnen. Het was met al die mijnbouw destijds een smerige rivier. Nu zwemt de zalm er weer. Voordat we het natuurpark betreden passeren we eerst nog de Effelder Waldsee. We lopen aan de noordkant van dit meer precies langs de grens. Hier is het meer mooi, aan de zuidkant is er recreatiestrand. We lopen langs de Rothenbach; het ligt prachtig te meanderen als grens.
Via de IJzeren Rijn komen we het park binnen. De IJzeren Rijn is de meest ongebruikte spoorlijn met de meeste geschiedenis. De lijn dateert uit 1879 en is een uitvloeisel van het IJzeren Rijn verdrag, dat Belgie na haar zelfstandigheid doortochten moest verlenen door Nederland naar Duitsland. In de loop der jaren werd het gebruik minder en vanaf de vijftiger jaren tot aan 1992 stierf het vervoer uit. Maar de Belgen vroegen reactivering van de lijn aan. Het Duitse Rijk is nu eenmaal een belangrijk land, ook voor de Belgen. Er is nu een enorm getouwtrek gaande, waarbij niet alleen Nederlands Belgische belangen een rol spelen, maar ook Waalse en Vlaamse, want de Walen vinden dat hun Aken spoorroute onder Vaals best voldoet. Het zou maar werkgelegenheid kosten voor de provincie Luik. Voor Antwerpen ligt het spoor gunstig, dus iedereen denkt mee over de tracés na.
Eenmaal onder het spoor door gewandeld, komen we in een groot natuurgebied, wat opvalt door bossen en terrassen. We lopen hier over een breuklandschap: de roerdalslenk. Het is de reden dat hier heel soms de aarde beeft met als record de beving van 13 april 1992. Score: 5,8 Richter.
Het slenkengebied is er ook de oorzaak van dat hier mijnen zijn ontstaan. De Beatrixmijn was hier de nieuwste en modernste mijn die Nederland ooit bouwde, maar die nooit in gebruik is genomen. In 1962 was Nederland er klaar mee. Een 700m diepe schacht van de mijn zit nu vol water voor een duikschool.
Midden in het park bevindt zich een omgebouwd klooster. Het is een Universiteit, en wel van die van de Transcendente Meditatie (TM). Maharishi Yogi stichtte hier zijn centrum op in 1990. De Beatles waren een grote fan hem en kwamen regelmatig langs. Maharishi beweerde dat TM beoefening grote invloed heeft op de mensheid. Met woordklanken (Mantra's) kun je jezelf in een hogere geestelijke toestand brengen, waarbij sommigen zelfs geloven dat je kunt gaan zweven (hoppen of levitatie). TM is één van de vele manieren om jezelf wat rust te gunnen in deze jachtige maatschappij.
We verlaten het park via de Zeveneheuvelenweg die dwars door de bossen richting Swalmen voert. Een dorpje met prehistorische wortels.
woensdag 30 oktober 2013
Stille Wegen
183. Nieuwstadt - Vlodrop at EveryTrail
Een wandeling die langs de grens voert langs uitgestrekte velden en zo nu en een bos. Het valt op hoeveel grenspalen hier wel niet staan. Op sommige stukken nabij Haaren zie je er wel vijf in één oogopslag.
We beginnen de tocht in Nieuwstadt. Of het nou echt een vestingstad was, valt te betwijfelen, maar het had wel de potentie. We steken de afwateringsbeek De Vloedgraaf over en komen in het Duitse Isenbruch en lopen dan langs Schalbruch. Het zijn wel oude plaatsjes, maar er is niets van terug te vinden. Beide plaatsjes maken deel uit van de Gemeente Selfkant, het meest westelijke gedeelte van de Bondsrepubliek, waarvan diverse stukken na de oorlog door Nederland waren geannexeerd.
We schampen nog net Koningsbosch (De Boesj) om daarna via de grens naar Waldfeucht te lopen. Ik weet niet wat het is met die Duitse plaatsjes, maar ze missen toch dat schilderachtige van de Nederlandse dorpen. Dat neemt niet weg dat Waldfeucht heel oud is, een beloopbare grachtenwal heeft en een heus Slot, wat nu als gemeentehuis dienst doet. Ook hier vind je geen oude kerken.
Ook hier staat de tijd niet stil, want je struikelt hier over de oranje fiberkabels, die door een Nederlands bedrijf worden aangelegd. Heel Kreis Heinsberg, waar Selfkant en Waldfeucht weer deel van uitmaken gaat digitaal.
Bij Haaren komen we aan de grens een bijzonder kerkhof tegen. Ik dacht eerst dat het een oorlogskerkhof was, maar dat is niet het geval. De ontwerper had bepaald dat, onder het mom van: voor de dood allen verschillend en na de dood allemaal gelijk, alle perken en vooral kruizen (wit) hetzelfde moesten zijn. Zelf de paddenstoel moest worden uitgebannen en dat valt niet mee als je dorp Waldfeucht heet. Ik geloof dat ze hem nu hebben toegestaan, want er was geen houwen aan natuurlijk.
Ten hoogte van Voorst lopen we langs een moerasachtig bos langs en daarna langs de Kitschbach die over 500m de grens met Nederland en Duitsland vormt.
We naderen Vlodrop. Pas op het is net zoals Geldrop geen Vlodorp. We spreken van een methatese oftewel een medeklinkerverwisseling. De bewonders vonden dat destijds makkelijker uit te spreken. De Martinuskerk (1926) torent als een machtig gebouw uit het landschap. De witte nepraampjes zijn opvallend en het gebouw is opvallend groot voor zo'n klein dorp, maar dat heb je wel meer met kerken.
De wandeling eindigt bij het beeld van schoolmeester Gerard Krekelberg, dichter van het Limburgs volkslied "waar in 't bronsgroen eikenhout". Het feit dat het pas dateert van 1909, illustreert de jonge geschiedenis van de Limburgers, die met dit lied wilde aantonen dat ze toch ook bij Nederland hoorden. Het laatste couplet is zelfs een hommage aan de oranjes: "Waar aan 't oud oranjehuis, 't volk blijft hou en trouw....". Heel Limburg, dus ook de Belgen zingen dit lied, maar van dat laatste couplet moeten de Belgen niets hebben. Daarbij, de tekst is Nederlands, dus de Limburgers gaan wel heel diep met dit lied.
Een wandeling die langs de grens voert langs uitgestrekte velden en zo nu en een bos. Het valt op hoeveel grenspalen hier wel niet staan. Op sommige stukken nabij Haaren zie je er wel vijf in één oogopslag.
We beginnen de tocht in Nieuwstadt. Of het nou echt een vestingstad was, valt te betwijfelen, maar het had wel de potentie. We steken de afwateringsbeek De Vloedgraaf over en komen in het Duitse Isenbruch en lopen dan langs Schalbruch. Het zijn wel oude plaatsjes, maar er is niets van terug te vinden. Beide plaatsjes maken deel uit van de Gemeente Selfkant, het meest westelijke gedeelte van de Bondsrepubliek, waarvan diverse stukken na de oorlog door Nederland waren geannexeerd.
We schampen nog net Koningsbosch (De Boesj) om daarna via de grens naar Waldfeucht te lopen. Ik weet niet wat het is met die Duitse plaatsjes, maar ze missen toch dat schilderachtige van de Nederlandse dorpen. Dat neemt niet weg dat Waldfeucht heel oud is, een beloopbare grachtenwal heeft en een heus Slot, wat nu als gemeentehuis dienst doet. Ook hier vind je geen oude kerken.
Ook hier staat de tijd niet stil, want je struikelt hier over de oranje fiberkabels, die door een Nederlands bedrijf worden aangelegd. Heel Kreis Heinsberg, waar Selfkant en Waldfeucht weer deel van uitmaken gaat digitaal.
Bij Haaren komen we aan de grens een bijzonder kerkhof tegen. Ik dacht eerst dat het een oorlogskerkhof was, maar dat is niet het geval. De ontwerper had bepaald dat, onder het mom van: voor de dood allen verschillend en na de dood allemaal gelijk, alle perken en vooral kruizen (wit) hetzelfde moesten zijn. Zelf de paddenstoel moest worden uitgebannen en dat valt niet mee als je dorp Waldfeucht heet. Ik geloof dat ze hem nu hebben toegestaan, want er was geen houwen aan natuurlijk.
Ten hoogte van Voorst lopen we langs een moerasachtig bos langs en daarna langs de Kitschbach die over 500m de grens met Nederland en Duitsland vormt.
We naderen Vlodrop. Pas op het is net zoals Geldrop geen Vlodorp. We spreken van een methatese oftewel een medeklinkerverwisseling. De bewonders vonden dat destijds makkelijker uit te spreken. De Martinuskerk (1926) torent als een machtig gebouw uit het landschap. De witte nepraampjes zijn opvallend en het gebouw is opvallend groot voor zo'n klein dorp, maar dat heb je wel meer met kerken.
De wandeling eindigt bij het beeld van schoolmeester Gerard Krekelberg, dichter van het Limburgs volkslied "waar in 't bronsgroen eikenhout". Het feit dat het pas dateert van 1909, illustreert de jonge geschiedenis van de Limburgers, die met dit lied wilde aantonen dat ze toch ook bij Nederland hoorden. Het laatste couplet is zelfs een hommage aan de oranjes: "Waar aan 't oud oranjehuis, 't volk blijft hou en trouw....". Heel Limburg, dus ook de Belgen zingen dit lied, maar van dat laatste couplet moeten de Belgen niets hebben. Daarbij, de tekst is Nederlands, dus de Limburgers gaan wel heel diep met dit lied.
woensdag 23 oktober 2013
Langs de Rode Beek
182. Ubach over Worms - Nieuwstadt at EveryTrail
Een echte grenswandeling, waarbij zelfs op neutral terrein wordt gelopen. We beginnen in Ubach over Worms, waar we via een begraafplaats langs grote afgraverijen komen, maar vooral ook door mooie natuurgebieden, te beginnen met de Teverenerheide. Het ligt voornamelijk op Duits grondgebied en wordtgekenmerkt door hei dus en veel vennen en omdat er ook hoogteverschil is, zijn de uitzichten mooi.
Na dit gebied komen we langs de Schinvelder bossen. Ze zijn noord zuid moeilijk te belopen, maar er loopt wel een grensweg die precies door de Duitse en Nederlandse palen heebloopt. De Tolbaan wordt zelfs Neutralweg genoemd en loopt langs het nog enig overgebleven NAVO vliegveld van Geilenkirchen. Hier stijgen de AWACS op, die ons dag en nacht vanuit de lucht in de gaten houden. AWACS zijn omgebouwde Boeings 707 met een extra radarhoed. Recentelijk was er nogal wat te doen over boskap. Defensie wilde een aantal hectaren weghalen om het zicht van de piloten te verbeteren. De Raad van State heeft de protesteerders in het gelijk gesteld en de kap verboden.
We lopen op Duitse grond om de bossen heen, waar we langs de Rode Beek gaan lopen (Rotebach). Dit riviertje gaan we een heel eind volgen. Het loopt door allerlei bosgebieden en vormt in veel gevallen de grens, die vrij recht loopt, omdat destijd het watertje via betonnen bakken is gekanaliseerd om de waterhuihouding te vergemakkelijken. Nu is dat beton weliswaar helemaal overwoekerd, maar men heeft toch besloten om de rivier zijn oorspronkelijke bochten terug te geven (Denaturierung noemen de Duitsers dat).
De grens loopt nogal grillig. Ook hier zijn veel stukken grond door Nederland geannexeerd als oorlogscompensatie. Het meeste is echter in 1963 aan de Duitsers weer terggegeven. De bevolking van die gebieden maak je er natuurlijk niet echt blij mee. Bedenk dat in het oorspronkelijke plan 5000 km2 werd opgeëist met een half miljoen Duitsers erin. Wilhelmina was zeer voor annexatie, terwijl de socialisten olv Drees sterk gekant waren. Uiteindelijk zijn maar hele kleine stukjes grond naar Nederland gekomen, zoals Zelfkant, Tüddern en Millen. Het zijn plaatsjes waar we langslopen en die nu het westelijkst zijn van de Bondsrepubliek. De strijdkrachten waren er destijds in 1949 als de kippen bij om de gebieden in bezit te nemen. In 1960 is alles weer aan de Duitsers teruggegeven. Dat kostte destijds 280Miljoen DM.
De Rode Beek loopt er allemaal prachtig langs. En die plaatsjes zijn allemaal heel erg oud. Ook hier doorkliefde de Beek Millen de kasteelgronden en de dorpsgronden. Nu is het dus weer allemaal Duits.
Interessant is nog te vermelden, dat in dit gebied toch nog wel veel Nederlanders wonen. Dat heeft er zelfs toe geleid dat in 2003 een Nederlander zich als burgermeester kandidaat stelde in Selfkant. Hij is het niet geworden.
We eindigen in het dorp Nieuwstadt, waar het voorvoegsel nieuw al in de 13de eeuw gestalte kreeg door de kolonisten die hier een nieuw bestaande probeerde op te bouwen.
Een echte grenswandeling, waarbij zelfs op neutral terrein wordt gelopen. We beginnen in Ubach over Worms, waar we via een begraafplaats langs grote afgraverijen komen, maar vooral ook door mooie natuurgebieden, te beginnen met de Teverenerheide. Het ligt voornamelijk op Duits grondgebied en wordtgekenmerkt door hei dus en veel vennen en omdat er ook hoogteverschil is, zijn de uitzichten mooi.
Na dit gebied komen we langs de Schinvelder bossen. Ze zijn noord zuid moeilijk te belopen, maar er loopt wel een grensweg die precies door de Duitse en Nederlandse palen heebloopt. De Tolbaan wordt zelfs Neutralweg genoemd en loopt langs het nog enig overgebleven NAVO vliegveld van Geilenkirchen. Hier stijgen de AWACS op, die ons dag en nacht vanuit de lucht in de gaten houden. AWACS zijn omgebouwde Boeings 707 met een extra radarhoed. Recentelijk was er nogal wat te doen over boskap. Defensie wilde een aantal hectaren weghalen om het zicht van de piloten te verbeteren. De Raad van State heeft de protesteerders in het gelijk gesteld en de kap verboden.
We lopen op Duitse grond om de bossen heen, waar we langs de Rode Beek gaan lopen (Rotebach). Dit riviertje gaan we een heel eind volgen. Het loopt door allerlei bosgebieden en vormt in veel gevallen de grens, die vrij recht loopt, omdat destijd het watertje via betonnen bakken is gekanaliseerd om de waterhuihouding te vergemakkelijken. Nu is dat beton weliswaar helemaal overwoekerd, maar men heeft toch besloten om de rivier zijn oorspronkelijke bochten terug te geven (Denaturierung noemen de Duitsers dat).
De grens loopt nogal grillig. Ook hier zijn veel stukken grond door Nederland geannexeerd als oorlogscompensatie. Het meeste is echter in 1963 aan de Duitsers weer terggegeven. De bevolking van die gebieden maak je er natuurlijk niet echt blij mee. Bedenk dat in het oorspronkelijke plan 5000 km2 werd opgeëist met een half miljoen Duitsers erin. Wilhelmina was zeer voor annexatie, terwijl de socialisten olv Drees sterk gekant waren. Uiteindelijk zijn maar hele kleine stukjes grond naar Nederland gekomen, zoals Zelfkant, Tüddern en Millen. Het zijn plaatsjes waar we langslopen en die nu het westelijkst zijn van de Bondsrepubliek. De strijdkrachten waren er destijds in 1949 als de kippen bij om de gebieden in bezit te nemen. In 1960 is alles weer aan de Duitsers teruggegeven. Dat kostte destijds 280Miljoen DM.
De Rode Beek loopt er allemaal prachtig langs. En die plaatsjes zijn allemaal heel erg oud. Ook hier doorkliefde de Beek Millen de kasteelgronden en de dorpsgronden. Nu is het dus weer allemaal Duits.
Interessant is nog te vermelden, dat in dit gebied toch nog wel veel Nederlanders wonen. Dat heeft er zelfs toe geleid dat in 2003 een Nederlander zich als burgermeester kandidaat stelde in Selfkant. Hij is het niet geworden.
We eindigen in het dorp Nieuwstadt, waar het voorvoegsel nieuw al in de 13de eeuw gestalte kreeg door de kolonisten die hier een nieuw bestaande probeerde op te bouwen.
maandag 21 oktober 2013
Langs Spoor en Worm en een puzzel
181. Bocholtz - Ubach over Worms at EveryTrail
Na Vaals nemen de hoogtes weliswaar af, maar zijn nog steeds, voor Nederlandse begrippen dan, aanzienlijk.
De wandeling is rijk aan geschiedenis, waarbij we beginnen in Bocholtz en het science park Avantis. Het is niet de enige plek in Nederland waar de ambities door de economische recessie niet zijn uitgekomen. Er as hier zelfs een extra spoor gepland om snel van Aken naar Kerkrade te geraken. Het zal er voorlopig wel niet van komen.
Het eerste plaatsje wat we aan doen is Horbach. Ook de Duitsers herdenken hun gevallenen en dat waren er natuurlijk niet weinig. Vanaf hier kruipen we naar de Crombacherbeek die hier de grens vormt met Duitsland en Kerkrade. Er loopt hier ook een flink spoor vanaf Aken naar het noorden. We lopen er langs om ook langs de Worm te geraken. Het is weer een kleine, maar prachtige grensrivier tussen Nederland en Duitsland. Vroeger was die scheiding niet zo aanwezig maar met de conventie van Wenen werd Nederlands Limburg van de Duistsers gescheiden. Het riviertje ontspringt in Aken en komt uit in de Roer.
We passeren Herzogenrath, met zijn trotse burcht de Rode. Het lag er uiterst strategisch op de kruising van oude handelswegen naar Xanten, Keulen, Trier en Maastricht. De plaats was zeer geliefd bij de ridders, want je kon hier veel tol heffen. Zowel de bisschop van Luik als de adel van Limburg en Brabant vochten om de plaats. Pas in 1815 werd het Duits.
Voordat we verdergaan, moeten we eerst een puzzel oplossen. Op vele huizen staan er krijtsymbolen gekalkt in de trant van 20*C+M+B+12. Het slaat op datgene wat Duitsers Sternsingen noemen. Bij ons heet dat Drie Koningen gezang, waarbij kinderen langs de deur trekken en na het lied de posten bekrijten met aan de uiteinden het jaartal: 2012, een sterretje (*) voor die van Betlehem, een 3 keer een kruisje (+) voor de goddelijke drieëenheid, de letters CMB staan voor de afkorting Christus Mansionem Benedicat (Christus zegent dit huis). Weiger die zegen niet, want jet krijtje is gezegend en de traditie is Unesco erfgoed. Veel mensen reserveren een speciaal zwart bord om te voorkomen dat hun gevel wordt ondergekalkt.Tegenover het kasteel ligt een van de bekendste abdijen op Nederlandse bodem: Rolduc. Het ligt er al vanaf de 12de eeuw en het was in Rolduc dat de mijnbouw opkwam. De grond bevatte hier nu eenmaal steenkool. Het bleek een rendabele activiteit. Tegenwoordig is het klooster een seminarie dat valt onder het bisdom Roermond, terwijl je er ook kunt confereren en muziekmaken.
We blijven langs het Aakse spoor en de Worm lopen en passeren de Julia mijn. Die slaat niet op onze vorstin maar op mevrouw Julia Mottin, de rijke weduwe van de mijnstichter Albert Thys. Met zijn gangen tot 540m diep was het destijds (1926) een van de modernste mijnen van Europa. In 1974 was het gedaan met Julia. Er is 32 miljoen ton steenkool uitgehaald.
We lopen verder langs de Worm en arriveren in Rimburg met alweer een prachtig kasteel in Duitsland en een pittoresk dorpje aan de overkant van de Worm in Nederland. Het kasteel is nog altijd particulier en is pas in 1963 terug aan Duitsland gevallen, nadat Nederland het in 1949 door Nederland was geannexeerd.
We eindigen de de tocht in Ubach over Worms. De mijnbouw heeft zijn stempel op dit dorp gedrukt. Rimburg was destijds het mooiste stukje Ubach, maar nu hoort alles toe aan de reusachtige gemeente Landgraaf.
Na Vaals nemen de hoogtes weliswaar af, maar zijn nog steeds, voor Nederlandse begrippen dan, aanzienlijk.
De wandeling is rijk aan geschiedenis, waarbij we beginnen in Bocholtz en het science park Avantis. Het is niet de enige plek in Nederland waar de ambities door de economische recessie niet zijn uitgekomen. Er as hier zelfs een extra spoor gepland om snel van Aken naar Kerkrade te geraken. Het zal er voorlopig wel niet van komen.
Het eerste plaatsje wat we aan doen is Horbach. Ook de Duitsers herdenken hun gevallenen en dat waren er natuurlijk niet weinig. Vanaf hier kruipen we naar de Crombacherbeek die hier de grens vormt met Duitsland en Kerkrade. Er loopt hier ook een flink spoor vanaf Aken naar het noorden. We lopen er langs om ook langs de Worm te geraken. Het is weer een kleine, maar prachtige grensrivier tussen Nederland en Duitsland. Vroeger was die scheiding niet zo aanwezig maar met de conventie van Wenen werd Nederlands Limburg van de Duistsers gescheiden. Het riviertje ontspringt in Aken en komt uit in de Roer.
We passeren Herzogenrath, met zijn trotse burcht de Rode. Het lag er uiterst strategisch op de kruising van oude handelswegen naar Xanten, Keulen, Trier en Maastricht. De plaats was zeer geliefd bij de ridders, want je kon hier veel tol heffen. Zowel de bisschop van Luik als de adel van Limburg en Brabant vochten om de plaats. Pas in 1815 werd het Duits.
Voordat we verdergaan, moeten we eerst een puzzel oplossen. Op vele huizen staan er krijtsymbolen gekalkt in de trant van 20*C+M+B+12. Het slaat op datgene wat Duitsers Sternsingen noemen. Bij ons heet dat Drie Koningen gezang, waarbij kinderen langs de deur trekken en na het lied de posten bekrijten met aan de uiteinden het jaartal: 2012, een sterretje (*) voor die van Betlehem, een 3 keer een kruisje (+) voor de goddelijke drieëenheid, de letters CMB staan voor de afkorting Christus Mansionem Benedicat (Christus zegent dit huis). Weiger die zegen niet, want jet krijtje is gezegend en de traditie is Unesco erfgoed. Veel mensen reserveren een speciaal zwart bord om te voorkomen dat hun gevel wordt ondergekalkt.Tegenover het kasteel ligt een van de bekendste abdijen op Nederlandse bodem: Rolduc. Het ligt er al vanaf de 12de eeuw en het was in Rolduc dat de mijnbouw opkwam. De grond bevatte hier nu eenmaal steenkool. Het bleek een rendabele activiteit. Tegenwoordig is het klooster een seminarie dat valt onder het bisdom Roermond, terwijl je er ook kunt confereren en muziekmaken.
We blijven langs het Aakse spoor en de Worm lopen en passeren de Julia mijn. Die slaat niet op onze vorstin maar op mevrouw Julia Mottin, de rijke weduwe van de mijnstichter Albert Thys. Met zijn gangen tot 540m diep was het destijds (1926) een van de modernste mijnen van Europa. In 1974 was het gedaan met Julia. Er is 32 miljoen ton steenkool uitgehaald.
We lopen verder langs de Worm en arriveren in Rimburg met alweer een prachtig kasteel in Duitsland en een pittoresk dorpje aan de overkant van de Worm in Nederland. Het kasteel is nog altijd particulier en is pas in 1963 terug aan Duitsland gevallen, nadat Nederland het in 1949 door Nederland was geannexeerd.
We eindigen de de tocht in Ubach over Worms. De mijnbouw heeft zijn stempel op dit dorp gedrukt. Rimburg was destijds het mooiste stukje Ubach, maar nu hoort alles toe aan de reusachtige gemeente Landgraaf.
donderdag 10 oktober 2013
Het Landenpunt
180. Epen - Bocholtz at EveryTrail
Een uitzonderlijk mooie wandeling die door de zuidelijkste heuvels van Nederland voert naar het landenpunt in Vaals. Maar voor we zover zijn lopen we vanaf Epen door het dal van de Geul. Het is bij Cottessen dat het 58km lange Maasriviertje ons land binnenkomt en zich op een prachtige manier door het Zuid-Limburgse landschap kronkelt. Het Geuldal, hoe kan het anders, is beschermd gebied.
In Cottessen, waar we langs een lelijke camping lopen, bevinden zich heel oude boerderijen en het wordt wel als het mooiste gebied van Limburg beschouwd.
We passeren in Cottessen de Heimansgroeve. Er zit hier leisteen en het harde kolenzandsteen. Het is de enige plek in Nederland waar dit harde carboon gesteente aan de oppervlak komt. Mijnheer Heimans heeft dit aan de hand van fossielen ontdekt en het is tegenwoordig een geologisch monument, waar het KNMI wel onder de grond een seismograaf heeft neergezet, vanwege de stabiele bodemstructuur.
We lopen door het vijverbos en het Mansbos richting Vaals en de bijbehorende berg. Nu valt het met die berg wel mee, want je loopt er langzaam via een rug tegenop. Als je op de top staat bevindt je je zowel op het hoogste punt van Nederland (322,7m) als op het drielandenpunt tussen Nederland, België en Duitsland. Daar kan de Duivelsberg bij Nijmegen met zijn 76m niet aan tippen.
Nu is het bijzondere van ons drielandenpunt, dat het nog niet zo lang gelden een vierlandenpunt was, en dat is een uiterst zeldzame aangelegenheid. In de wereld zijn er ogenschijnlijk van die punten, maar als je de kaarten erbij pakt, klopt het net niet met die punten. Echter, wij in Nederland, België, Duitsland en Neutraal-Moresnet hadden zo'n punt. Moresnet ontstond toen na de val van Napoleon Nederland en Pruisen het niet eens konden worden over de grenzen. Dat had natuurlijk te maken met grondstoffen. De zinkmijn in Kelmis was de twistappel. Uiteindelijk besloot men maar tot het creëren van een soort neutraal gebied van 344ha onder motto "niemand iets". Zo'n gebiedje wordt ook wel condominium genoemd. Niet echt een staat, maar wel een gebied waar smokkelaars, jeneverstokerijen en geen dienstplicht bestonden. De burgemeester van Kelmis was het staatshoofd van de langerekte taartpunt ten zuiden van de vaalserbergtop. Na 1830 nam België het bestuur over, maar zo'n belastingparadijsje is nooit weg. Het duurde tot 1920 voordat Moresnet werd opgeheven. Dit tot groot verdriet van de esperantisten, die hier wel hun zetel hadden willen vestigen.
Er staan bij dit punt ook twee nieuwe uitzichttorens: De Koning Boudewijntoren en de Wilhelminatoren. Je kunt er tegen vergoeding met de lift of klauteren, om nog hoger dan 322mm van het uitzicht te genieten.
Enfin, bij het vierlandenpunt draaien we scherp naar links en lopen we door het Duitse land. Als je goed door de bomen kijkt ontwaar je hier diverse bunkers uit oorlogstijd. Maar de Landweer uit de 14de eeuw moet hier ook nog ergens lopen.
De Sneeuwberg (Schneeberg) was destijds het uitzichtpunt voor de Duitsers om Limburg in de gaten te houden (Siegfriedlinie). Het is niet de sneeuw waaraan de berg zijn naam ontleend, maar aan de witte grondkleur van de kalk.
We lopen door het rustige dorp Orsbach (het heeft wel één van de grootste nertsboederijen van Duitsland) en komen aan in het limburgse Bocholtz. Het destijds eigenlijk binnen de limburgse lappendeken Belgisch gebied, maar het verzoek om bij België te mogen worden ingelijfd is destijds niet ingewilligd. De 19de-eeuwse kerk is, hoe kan het ook anders, van Pierre Cuypers.
Een uitzonderlijk mooie wandeling die door de zuidelijkste heuvels van Nederland voert naar het landenpunt in Vaals. Maar voor we zover zijn lopen we vanaf Epen door het dal van de Geul. Het is bij Cottessen dat het 58km lange Maasriviertje ons land binnenkomt en zich op een prachtige manier door het Zuid-Limburgse landschap kronkelt. Het Geuldal, hoe kan het anders, is beschermd gebied.
In Cottessen, waar we langs een lelijke camping lopen, bevinden zich heel oude boerderijen en het wordt wel als het mooiste gebied van Limburg beschouwd.
We passeren in Cottessen de Heimansgroeve. Er zit hier leisteen en het harde kolenzandsteen. Het is de enige plek in Nederland waar dit harde carboon gesteente aan de oppervlak komt. Mijnheer Heimans heeft dit aan de hand van fossielen ontdekt en het is tegenwoordig een geologisch monument, waar het KNMI wel onder de grond een seismograaf heeft neergezet, vanwege de stabiele bodemstructuur.
We lopen door het vijverbos en het Mansbos richting Vaals en de bijbehorende berg. Nu valt het met die berg wel mee, want je loopt er langzaam via een rug tegenop. Als je op de top staat bevindt je je zowel op het hoogste punt van Nederland (322,7m) als op het drielandenpunt tussen Nederland, België en Duitsland. Daar kan de Duivelsberg bij Nijmegen met zijn 76m niet aan tippen.
Nu is het bijzondere van ons drielandenpunt, dat het nog niet zo lang gelden een vierlandenpunt was, en dat is een uiterst zeldzame aangelegenheid. In de wereld zijn er ogenschijnlijk van die punten, maar als je de kaarten erbij pakt, klopt het net niet met die punten. Echter, wij in Nederland, België, Duitsland en Neutraal-Moresnet hadden zo'n punt. Moresnet ontstond toen na de val van Napoleon Nederland en Pruisen het niet eens konden worden over de grenzen. Dat had natuurlijk te maken met grondstoffen. De zinkmijn in Kelmis was de twistappel. Uiteindelijk besloot men maar tot het creëren van een soort neutraal gebied van 344ha onder motto "niemand iets". Zo'n gebiedje wordt ook wel condominium genoemd. Niet echt een staat, maar wel een gebied waar smokkelaars, jeneverstokerijen en geen dienstplicht bestonden. De burgemeester van Kelmis was het staatshoofd van de langerekte taartpunt ten zuiden van de vaalserbergtop. Na 1830 nam België het bestuur over, maar zo'n belastingparadijsje is nooit weg. Het duurde tot 1920 voordat Moresnet werd opgeheven. Dit tot groot verdriet van de esperantisten, die hier wel hun zetel hadden willen vestigen.
Er staan bij dit punt ook twee nieuwe uitzichttorens: De Koning Boudewijntoren en de Wilhelminatoren. Je kunt er tegen vergoeding met de lift of klauteren, om nog hoger dan 322mm van het uitzicht te genieten.
Enfin, bij het vierlandenpunt draaien we scherp naar links en lopen we door het Duitse land. Als je goed door de bomen kijkt ontwaar je hier diverse bunkers uit oorlogstijd. Maar de Landweer uit de 14de eeuw moet hier ook nog ergens lopen.
De Sneeuwberg (Schneeberg) was destijds het uitzichtpunt voor de Duitsers om Limburg in de gaten te houden (Siegfriedlinie). Het is niet de sneeuw waaraan de berg zijn naam ontleend, maar aan de witte grondkleur van de kalk.
We lopen door het rustige dorp Orsbach (het heeft wel één van de grootste nertsboederijen van Duitsland) en komen aan in het limburgse Bocholtz. Het destijds eigenlijk binnen de limburgse lappendeken Belgisch gebied, maar het verzoek om bij België te mogen worden ingelijfd is destijds niet ingewilligd. De 19de-eeuwse kerk is, hoe kan het ook anders, van Pierre Cuypers.
woensdag 2 oktober 2013
Het bijna uiterste zuiden en de Voerstreek
179. Eijsden - Epen at EveryTrail
Een prachtige tocht, die de me wat vermoeider maakte dan ik tot nu toe gewend was. Dat komt dus van die hoogteverschillen. Het mag dan niet veel zijn op wereldschaal, maar voor een Hollander mag het er zijn. Het is fantastisch lopen natuurlijk door dat glooiende landschap van hollewegen, riviertjes en bossen.
We beginnen de route in Eijsden en komen dan vrij snel over de Voer, het riviertje waarnaar het gebied hier is genoemd: De Voerstreek. Het is een vlaamse exclave in de provincie Luik. Het is een zogenaamde faciliteitsstreek. Dat wil zeggen: Het gebied is Vlaams, maar als de franstaligen erom vragen, dan moet er alle medewerking aan deze worden verleend. Wel, als dit geen stof geeft tot ellende.
In feite is de taal hier nooit een probleem geweest, omdat 70% van de bevolking hier gewoon Limburgs spreekt. Een mengeling van Nederlands en Duits, met hier en daar wat franse woorden, want de invloed van Luik is hier natuurlijk altijd gevoeld. Met de komst van louter franstaligen en louter vlaamstaligen, gaan dan de problememen ontstaan.
In ieder geval staat hier op alle borden van overheidswege de tekst in twee talen. Withuisstraat heet nu Rue Maison blanche etc.enz. Voor de natuur maakt het allemaal niet uit, er lopen hier prachtige wegen en weggetjes. Na Moelingen, ook al zo'n dorp uit de Middeleeuwen, komen we in Mesch, het claimt het zuidelijkste dorp van Nederland te zijn, maar dat geldt eigenlijk voor al die gehuchten hier.
We wisselen tijdens deze wandeling voortdurend van grens, terwijl we er ook zo'n beetje bovenop blijven lopen. Limburg en Voeren zijn eigenlijk nauwelijk van elkaar te onderscheiden.
We passeren een chique kasteel Altembrouck (Altenbroek) in België, je kunt er slapen. We passeren ook het punt waar in september 1944 de bevrijders als eersten de Nederlandse grens overstaken.
In Slenaken, zo'n beetje aan het eind na fors klimwerk, waan je je in Zwitserland. Dat komt vooral omdat de meeste huisjes in vakwerk zijn uitgevoerd. Sneeuw is hier verder niet, wel het prachtige riviertje de Gulp dat zich aan Nederlandse zijde door het landschap kronkelt.
Het laatste stuk naar Epen is weer mooi. We lopen door een donker bos (Onderbos) naar de plaats met de grootste dichtheid aan vakwerkershuisjes.
Een prachtige tocht, die de me wat vermoeider maakte dan ik tot nu toe gewend was. Dat komt dus van die hoogteverschillen. Het mag dan niet veel zijn op wereldschaal, maar voor een Hollander mag het er zijn. Het is fantastisch lopen natuurlijk door dat glooiende landschap van hollewegen, riviertjes en bossen.
We beginnen de route in Eijsden en komen dan vrij snel over de Voer, het riviertje waarnaar het gebied hier is genoemd: De Voerstreek. Het is een vlaamse exclave in de provincie Luik. Het is een zogenaamde faciliteitsstreek. Dat wil zeggen: Het gebied is Vlaams, maar als de franstaligen erom vragen, dan moet er alle medewerking aan deze worden verleend. Wel, als dit geen stof geeft tot ellende.
In feite is de taal hier nooit een probleem geweest, omdat 70% van de bevolking hier gewoon Limburgs spreekt. Een mengeling van Nederlands en Duits, met hier en daar wat franse woorden, want de invloed van Luik is hier natuurlijk altijd gevoeld. Met de komst van louter franstaligen en louter vlaamstaligen, gaan dan de problememen ontstaan.
In ieder geval staat hier op alle borden van overheidswege de tekst in twee talen. Withuisstraat heet nu Rue Maison blanche etc.enz. Voor de natuur maakt het allemaal niet uit, er lopen hier prachtige wegen en weggetjes. Na Moelingen, ook al zo'n dorp uit de Middeleeuwen, komen we in Mesch, het claimt het zuidelijkste dorp van Nederland te zijn, maar dat geldt eigenlijk voor al die gehuchten hier.
We wisselen tijdens deze wandeling voortdurend van grens, terwijl we er ook zo'n beetje bovenop blijven lopen. Limburg en Voeren zijn eigenlijk nauwelijk van elkaar te onderscheiden.
We passeren een chique kasteel Altembrouck (Altenbroek) in België, je kunt er slapen. We passeren ook het punt waar in september 1944 de bevrijders als eersten de Nederlandse grens overstaken.
In Slenaken, zo'n beetje aan het eind na fors klimwerk, waan je je in Zwitserland. Dat komt vooral omdat de meeste huisjes in vakwerk zijn uitgevoerd. Sneeuw is hier verder niet, wel het prachtige riviertje de Gulp dat zich aan Nederlandse zijde door het landschap kronkelt.
Het laatste stuk naar Epen is weer mooi. We lopen door een donker bos (Onderbos) naar de plaats met de grootste dichtheid aan vakwerkershuisjes.
zondag 29 september 2013
Prinsenstad
167. Leeuwarden (City Walk) at EveryTrail
Als belangrijkste stad van Friesland heeft Leeuwarden een enorme historie. Toen de eerste kapel op de oldenhovense terp werd gebouwd zat dat er nog niet in. Zoals gebruikelijk in die tijd moest eerst het machtsevenwicht worden ingesteld. Dit gebeurde onder aanvoering van twee ordes: De Grijzen (Schieringers van Citercienzers) en de Vetkopers (Norbertijnen). Oldenhoven en Hoek lagen aan de zogenaamde Middenzee en vormden met Dokkum de eerste nederzettingen. Enfin na veel bloedvergieten tussen de partijen wonnen de vetkopers en kon Leeuwarden aan zijn opbouw beginnen.
Van oudsher werd Friesland (en Groningen) bestuurd door stadhouders van de Nassau familie. Ze werden zelfs troonpretendenten toen de familie op het punt van uitsterven stond. Johan Willem Friso (uit Friesland dus) verdronk bij Moerdijk terwijl zijn vrouw (Marijke Meu zwanger was). Als regentes voerde ze het gezag in het noorden. Ze was zeer populair en toen in Holland het gebrek aan oranjes opnieuw nijpend werd, mocht haar zoon (Willem IV) in Den Haag komen regeren. Let wel, Nederland kenden geen koningen maar adellijke stadhouders in die tijd. Toen Willem IV ook te vroeg het leven liet, moest ze opnieuw in de benen als regentes om haar kleinzoon Willem V op het stadhouderschap voor te bereiden. Marijke stierf moe toen ze 77 jaar oud was.
Als je door al die straatje van de oude stad loopt, proef je hier en daar nog van die oude sfeer. De scheve Oldenhovense toren is het symbool van Friese hoogmoed. De Friezen wilden ook zo'n mooie toren als de Groningers die de Martinitoren hadden. Bouwmeester Van Aaken had echter geen ervaring met kleigronden. Hij voorzag wel problemen, dus hij maakte de onderkant breed. Toen de toren 10meter hoog was begon het gevaarte al te verzakken. Van Aaken stierf en de nieuwe architect Cornelis Frediriks deed nog wat correcties, waardoor de toren ook nog krom werd. Het heeft nooit wat mogen worden. Gelukkig kent Leeuwarden wel de Grote Kerk en de Kuiperiaanse Bonifatiuskerk.
Dat was me overigens wat toen de loden kisten van de stadhouders werden geplunderd door de patriottische Friezen (in 1795) en de adellijke lijken onteerd. Pas in 1842 werd de boel weer in grote kisten gemikt en kregen de restjes weer een rustplaats.
Leeuwarden kent veel musea, die veelal in oude panden zijn gehuisvest. Het moderne Fries Museum wat in 2013 is geopend, is nu Leeuwardens trots en ze zijn hier als een kind zo blij dat ze zich met Valetta (=Malta) in 2018 culturele hoofdstad van Europa mogen noemen. Er bestaat dus ook nog zo iets als nuchtere Friese lobby, want Brabant kreeg die prijs niet.
Friesland stond jaren lang in de boeken als aanvoerder van het stamboekvee. Het beroemdste beeld is dan ook "Us Mem". Het staat net buiten de Westerplantage op een verkeersplein tussen de verkeersborden. Het is wellicht tekenend, want onze topkoeien zijn niet meer zo fries als vroeger.
Leeuwarden is gewoon een mooie provinciehoofdstad met niet alleen een rijkdom aan gebouwen, maar ook cultuur en onderwijs. Een component daarvan uit zich in de Academie voor Popcultuur; ik had er nog nooit van gehoord.
Tenslotte iets over het fries. In Leeuwarden wordt het niet meer zo veel gesproken, terwijl je voor je studie fries naar Groningen moet. Aan de ene kant zegt dat iets over de volledige vernederlandsing van Friesland, maar ook iets over de prachtige eigen volkscultuur van de friezen, waar je door de stad lopend voortdurend aan herinnerd wordt.
Als belangrijkste stad van Friesland heeft Leeuwarden een enorme historie. Toen de eerste kapel op de oldenhovense terp werd gebouwd zat dat er nog niet in. Zoals gebruikelijk in die tijd moest eerst het machtsevenwicht worden ingesteld. Dit gebeurde onder aanvoering van twee ordes: De Grijzen (Schieringers van Citercienzers) en de Vetkopers (Norbertijnen). Oldenhoven en Hoek lagen aan de zogenaamde Middenzee en vormden met Dokkum de eerste nederzettingen. Enfin na veel bloedvergieten tussen de partijen wonnen de vetkopers en kon Leeuwarden aan zijn opbouw beginnen.
Van oudsher werd Friesland (en Groningen) bestuurd door stadhouders van de Nassau familie. Ze werden zelfs troonpretendenten toen de familie op het punt van uitsterven stond. Johan Willem Friso (uit Friesland dus) verdronk bij Moerdijk terwijl zijn vrouw (Marijke Meu zwanger was). Als regentes voerde ze het gezag in het noorden. Ze was zeer populair en toen in Holland het gebrek aan oranjes opnieuw nijpend werd, mocht haar zoon (Willem IV) in Den Haag komen regeren. Let wel, Nederland kenden geen koningen maar adellijke stadhouders in die tijd. Toen Willem IV ook te vroeg het leven liet, moest ze opnieuw in de benen als regentes om haar kleinzoon Willem V op het stadhouderschap voor te bereiden. Marijke stierf moe toen ze 77 jaar oud was.
Als je door al die straatje van de oude stad loopt, proef je hier en daar nog van die oude sfeer. De scheve Oldenhovense toren is het symbool van Friese hoogmoed. De Friezen wilden ook zo'n mooie toren als de Groningers die de Martinitoren hadden. Bouwmeester Van Aaken had echter geen ervaring met kleigronden. Hij voorzag wel problemen, dus hij maakte de onderkant breed. Toen de toren 10meter hoog was begon het gevaarte al te verzakken. Van Aaken stierf en de nieuwe architect Cornelis Frediriks deed nog wat correcties, waardoor de toren ook nog krom werd. Het heeft nooit wat mogen worden. Gelukkig kent Leeuwarden wel de Grote Kerk en de Kuiperiaanse Bonifatiuskerk.
Dat was me overigens wat toen de loden kisten van de stadhouders werden geplunderd door de patriottische Friezen (in 1795) en de adellijke lijken onteerd. Pas in 1842 werd de boel weer in grote kisten gemikt en kregen de restjes weer een rustplaats.
Leeuwarden kent veel musea, die veelal in oude panden zijn gehuisvest. Het moderne Fries Museum wat in 2013 is geopend, is nu Leeuwardens trots en ze zijn hier als een kind zo blij dat ze zich met Valetta (=Malta) in 2018 culturele hoofdstad van Europa mogen noemen. Er bestaat dus ook nog zo iets als nuchtere Friese lobby, want Brabant kreeg die prijs niet.
Friesland stond jaren lang in de boeken als aanvoerder van het stamboekvee. Het beroemdste beeld is dan ook "Us Mem". Het staat net buiten de Westerplantage op een verkeersplein tussen de verkeersborden. Het is wellicht tekenend, want onze topkoeien zijn niet meer zo fries als vroeger.
Leeuwarden is gewoon een mooie provinciehoofdstad met niet alleen een rijkdom aan gebouwen, maar ook cultuur en onderwijs. Een component daarvan uit zich in de Academie voor Popcultuur; ik had er nog nooit van gehoord.
Tenslotte iets over het fries. In Leeuwarden wordt het niet meer zo veel gesproken, terwijl je voor je studie fries naar Groningen moet. Aan de ene kant zegt dat iets over de volledige vernederlandsing van Friesland, maar ook iets over de prachtige eigen volkscultuur van de friezen, waar je door de stad lopend voortdurend aan herinnerd wordt.
woensdag 25 september 2013
Het Plateau van Caester
178. Smeermaas - Eijsden at EveryTrail
Een bijzondere wandeling, die langs het Albertkanaal en dwars door en over het Caester plateau voert. Het plateau wat we in Nederland de Sint Pietersberg.
noemen.
We beginnen onze tocht in Smeermaas; vanaf hier loopt een mooi pad langzaam richting Albertkanaal. Het is eigenlijk vanaf hier dat we Limburgse landschap zien gaan glooien. Als we het Alberkanaal moeten betreden, moeten we eerst zo'n 50m in het masseif zakken voordat we er langs kunnen wandelen. Naarmate we er langs lopen, worden de wanden steeds steiler. Zelfs mijn GPS raakte er van in de war.
Er lopen hier veel water verbindingen. Het Albertkanaal verbindt Antwerpen met Luik en is herhaaldelijk verbreed. De Belgen keken met argusogen naar het nieuwe Julianakanaal, wat de schepen verleidde om via Rotterdam hun spullen te vervoeren. Het verval in dit gebied is groot, dus er moet flink geschut worden. De sluizen complexen zijn groot. Op dit moment wordt ten hoogte van Lanaye een enorm complex vernieuwd. Verder naar Luik houdt het nog niet op, want aan alle kanten is de meanderende Maas door hulpkanalen afgesneden om vooral Luik bereikbaar te houden voor zo groot mogelijke schepen.
Ter hoogte van Kanne bestijgen we het Caesert Plateau. Het is hier zeer pittoresk. Ga vooral niet kijken in het gebied waar de ENCI de Pietersberg heeft afgegraven, waar al sinds jaren het kalkzandsteen wordt afgegraven. Daar kunnen ze niet genoeg van van krijgen. Met als gevolg een gat van 200ha groot en een afvalberg van 170m die D'n Observant wordt genoemd. Als het goed is wordt in 2018 met de winning gestopt.
Bij het plateau lopen we ook Wallonie binnen. Het grenst hier dus rechtstreeks aan de Nederlandse grens tot aan de plek waar de NL-B grens naar het oosten gaat lopen. Dan zijn we weer even in Vlaanderen (De Voerstreek). Je merkt het onmiddellijk aan de franstalige straatnamen. Het is wellicht ook de reden dat in Maastricht nog lang de franse taal werd gesproken.
We passeren een afgebrand kasteelcomplex en hebben prachtige uitzichten vanaf het plateau. Het is nu de kunst om van dit plateau af te dalen. De hoogtes zijn steil, dus voorzichtig naar beneden hier.
We verlaten het Caester massief bij Lanaye (in het vlaams Ternaaien). Het is hier waar we de Maas kunnen overvaren naar Eijsden ('s winters dus niet!). Het is geen straf om die 4,5 km extra om te lopen als het ontje niet gaat, want de barrage bij Lixhe is indrukwekkend en het kasteel Laag Caestert ten zuiden van Eijsden staat op Unesco's werelderfgoed lijst.
Een bijzondere wandeling, die langs het Albertkanaal en dwars door en over het Caester plateau voert. Het plateau wat we in Nederland de Sint Pietersberg.
noemen.
We beginnen onze tocht in Smeermaas; vanaf hier loopt een mooi pad langzaam richting Albertkanaal. Het is eigenlijk vanaf hier dat we Limburgse landschap zien gaan glooien. Als we het Alberkanaal moeten betreden, moeten we eerst zo'n 50m in het masseif zakken voordat we er langs kunnen wandelen. Naarmate we er langs lopen, worden de wanden steeds steiler. Zelfs mijn GPS raakte er van in de war.
Er lopen hier veel water verbindingen. Het Albertkanaal verbindt Antwerpen met Luik en is herhaaldelijk verbreed. De Belgen keken met argusogen naar het nieuwe Julianakanaal, wat de schepen verleidde om via Rotterdam hun spullen te vervoeren. Het verval in dit gebied is groot, dus er moet flink geschut worden. De sluizen complexen zijn groot. Op dit moment wordt ten hoogte van Lanaye een enorm complex vernieuwd. Verder naar Luik houdt het nog niet op, want aan alle kanten is de meanderende Maas door hulpkanalen afgesneden om vooral Luik bereikbaar te houden voor zo groot mogelijke schepen.
Ter hoogte van Kanne bestijgen we het Caesert Plateau. Het is hier zeer pittoresk. Ga vooral niet kijken in het gebied waar de ENCI de Pietersberg heeft afgegraven, waar al sinds jaren het kalkzandsteen wordt afgegraven. Daar kunnen ze niet genoeg van van krijgen. Met als gevolg een gat van 200ha groot en een afvalberg van 170m die D'n Observant wordt genoemd. Als het goed is wordt in 2018 met de winning gestopt.
Bij het plateau lopen we ook Wallonie binnen. Het grenst hier dus rechtstreeks aan de Nederlandse grens tot aan de plek waar de NL-B grens naar het oosten gaat lopen. Dan zijn we weer even in Vlaanderen (De Voerstreek). Je merkt het onmiddellijk aan de franstalige straatnamen. Het is wellicht ook de reden dat in Maastricht nog lang de franse taal werd gesproken.
We passeren een afgebrand kasteelcomplex en hebben prachtige uitzichten vanaf het plateau. Het is nu de kunst om van dit plateau af te dalen. De hoogtes zijn steil, dus voorzichtig naar beneden hier.
We verlaten het Caester massief bij Lanaye (in het vlaams Ternaaien). Het is hier waar we de Maas kunnen overvaren naar Eijsden ('s winters dus niet!). Het is geen straf om die 4,5 km extra om te lopen als het ontje niet gaat, want de barrage bij Lixhe is indrukwekkend en het kasteel Laag Caestert ten zuiden van Eijsden staat op Unesco's werelderfgoed lijst.
zaterdag 21 september 2013
De meanderende Maas
177. Grevenbicht - Smeermaas at EveryTrail
Een prachtige wandeling, die volledig in het teken staat van de Maas, die over de hele gelopen lengte de grensrivier is tussen Nederland en België.
Net voordat we in Grevenbicht de Maas gaan langslopen, passeren we het standbeeld van Chel Savelkoul. Hij was de troubadour van Grevenbicht en stond als jongen aan de wieg van het cabaret van Toon Hermans.
Langs een mooie dijk lopen we naar Obbicht. Hier stak in 1568 Willem van Oranje de Maas over met zo'n 32000 man. Daar had Alva niet op gerekend, want die had zijn mannen in Maastricht gelegerd. De overtocht was spectaculair, de daarop volgende veldtocht liep op niets uit.
Even verderop lopen we langs kasteel Obbicht. 't Is een vrij recent kasteel (1780), dat sinds de Middeleeuwen door vele branden werd geteisterd. Tot 1954 aan toe.
Bij Stokkum varen we de Maas over en volgen een prachtig Maaspad ,dat zich tussen de mais en de fruitbomen heenslingert.
We passeren hier ook het nog enige Maaskruis. Het was het punt waar de lijmannen de Maas over moesten om hun schip weer verder te kunnen trekken. Met een muntje in het offerblok en een schietgebedje zwommen ze met hun paard de Maas over om aan de overkant verder te kunnen. Dat ging lang niet altijd goed. De pastoor verdeelde dan de inhoud van het blok aan de weduwen en wezen.
De Maas is hier nagenoeg onbevaarbaar, je kunt er wel met een kano of kajak rondvaren.Voor hetechte werk moet je het Julianakanaal of de Zuid Wllemsvaart nemen, die aan de Belgische zijde weer de Maas instroomt.
De Maas is een hoofdrivier van Europa. Het is met zijn 950km een echte regenrivier, waarvan het waterniveau flink kan varieren. Dat hebben ze in Itteren en Borgharen wel gemerkt toen ze hun huizen op de riskante Maasvlakte neerzetten. Door de vele overstromingen is er veel grint afgezet en is de functie van de dijken eerder regulerend, dan water tegenhoudend. Met name aan de NL kant wordt er ronde Borgharen met man en macht gewerkt de Maas weer in toom te houden.
Op weg naar Lanakan en Smeermaas, lopen we opnieuw tussen de wateren van hetkanaal en de Maas door. Het leveren mooie natuurgebieden op.
We eindigen de wandeling in Smeermaas. Het is omsloten door het water en heeft een goede verbinding met Maastricht, niet alleen historisch, maar ook met het openbaar vervoer.
Een prachtige wandeling, die volledig in het teken staat van de Maas, die over de hele gelopen lengte de grensrivier is tussen Nederland en België.
Net voordat we in Grevenbicht de Maas gaan langslopen, passeren we het standbeeld van Chel Savelkoul. Hij was de troubadour van Grevenbicht en stond als jongen aan de wieg van het cabaret van Toon Hermans.
Langs een mooie dijk lopen we naar Obbicht. Hier stak in 1568 Willem van Oranje de Maas over met zo'n 32000 man. Daar had Alva niet op gerekend, want die had zijn mannen in Maastricht gelegerd. De overtocht was spectaculair, de daarop volgende veldtocht liep op niets uit.
Even verderop lopen we langs kasteel Obbicht. 't Is een vrij recent kasteel (1780), dat sinds de Middeleeuwen door vele branden werd geteisterd. Tot 1954 aan toe.
Bij Stokkum varen we de Maas over en volgen een prachtig Maaspad ,dat zich tussen de mais en de fruitbomen heenslingert.
We passeren hier ook het nog enige Maaskruis. Het was het punt waar de lijmannen de Maas over moesten om hun schip weer verder te kunnen trekken. Met een muntje in het offerblok en een schietgebedje zwommen ze met hun paard de Maas over om aan de overkant verder te kunnen. Dat ging lang niet altijd goed. De pastoor verdeelde dan de inhoud van het blok aan de weduwen en wezen.
De Maas is hier nagenoeg onbevaarbaar, je kunt er wel met een kano of kajak rondvaren.Voor hetechte werk moet je het Julianakanaal of de Zuid Wllemsvaart nemen, die aan de Belgische zijde weer de Maas instroomt.
De Maas is een hoofdrivier van Europa. Het is met zijn 950km een echte regenrivier, waarvan het waterniveau flink kan varieren. Dat hebben ze in Itteren en Borgharen wel gemerkt toen ze hun huizen op de riskante Maasvlakte neerzetten. Door de vele overstromingen is er veel grint afgezet en is de functie van de dijken eerder regulerend, dan water tegenhoudend. Met name aan de NL kant wordt er ronde Borgharen met man en macht gewerkt de Maas weer in toom te houden.
Op weg naar Lanakan en Smeermaas, lopen we opnieuw tussen de wateren van hetkanaal en de Maas door. Het leveren mooie natuurgebieden op.
We eindigen de wandeling in Smeermaas. Het is omsloten door het water en heeft een goede verbinding met Maastricht, niet alleen historisch, maar ook met het openbaar vervoer.
dinsdag 10 september 2013
Van Mais naar Maas
176. Haler - Grevenbicht at EveryTrail
Van Mais naar Maas
Een afwisselende wandeling die langs talloze dorpen en gehuchten voert, zowel in België als in Nederland. Begrijpelijk, want we gaan lopen langs Neerlands tweede belangrijke rivier: De Maas. De rivier slingert zich rijk aan meanders door het Belgisch-Nederlandse, lees Limburgs landschap.
Voordat de grens door de Maas gevormd wordt, loopt ze het eerste gedeelte van de wandeling uiterst grillig. Het Nederlandse en het Belgische is daarmee dus goed verbonden.
De eerste plaats van betekenis is Neeritter. De naam komt van de Itter, een riviertje dat hier voor een stukje de grens vormt. Je vindt er oude pandjes, maar het kasteel staat wel in België. Het is omzoomd door een keten voor boerderijen en een watermolen. Na veel maisvelden wordt het landschap wat heuveliger en raken we in de maasvallei. Met name in dit gebied is enorm gegraven voor de grintwinning. In de gaten zijn nu bootjes en het dorp Kessenich heeft er dus een bron van inkomsten bij gekregen. We lopen langs een natuurgebiedje: De Vijverbroek. Het is het enige niet afgegraven gedeelte hier. Zo mooi had het dus overal kunnen zijn.
Langs het grintgat lopend komen we in Geistingen. Alweer zo'n eeuwenoud plaatsje, waar nu weinig te beleven valt. We doen hier overigens wel een stukje Jacobspad aan voor het geval dat je naar Compostella in Noord Sapnje wilt lopen. Wij volgen de ruigere GR-route verder langs de grindgaten.
Het duurt tot Ophoven, Leeuwerik en Aldeneik voordat de Maas zich bij de route voegt. De rivier is hier zo meanderend, dat men destijds het Julianakanaal heeft gegraven. Scheepvaart kom je hier dus nauwelijks tegen. Ook het Nederlandse stuk is vergrindgat. In feite vind je tussen de Maas en het Julianakanaal alleen maar eiland plaatsjes zoals Roosteren, Stevensweert en Ohé en Laak, ze liggen volledig geïsoleerd.
Bij Maaseik steken we de Maas over en lopen over een prachtig dijkpad zuidwaarts door eeuwenoude polders langs Visserweert en Illikhoven. We eindigen onze tocht in Grevenbicht. Ik had er nog nooit van gehoord. Het ligt met Pappenhoven geklemd tussen de Maas en het kanaal.
Van Mais naar Maas
Een afwisselende wandeling die langs talloze dorpen en gehuchten voert, zowel in België als in Nederland. Begrijpelijk, want we gaan lopen langs Neerlands tweede belangrijke rivier: De Maas. De rivier slingert zich rijk aan meanders door het Belgisch-Nederlandse, lees Limburgs landschap.
Voordat de grens door de Maas gevormd wordt, loopt ze het eerste gedeelte van de wandeling uiterst grillig. Het Nederlandse en het Belgische is daarmee dus goed verbonden.
De eerste plaats van betekenis is Neeritter. De naam komt van de Itter, een riviertje dat hier voor een stukje de grens vormt. Je vindt er oude pandjes, maar het kasteel staat wel in België. Het is omzoomd door een keten voor boerderijen en een watermolen. Na veel maisvelden wordt het landschap wat heuveliger en raken we in de maasvallei. Met name in dit gebied is enorm gegraven voor de grintwinning. In de gaten zijn nu bootjes en het dorp Kessenich heeft er dus een bron van inkomsten bij gekregen. We lopen langs een natuurgebiedje: De Vijverbroek. Het is het enige niet afgegraven gedeelte hier. Zo mooi had het dus overal kunnen zijn.
Langs het grintgat lopend komen we in Geistingen. Alweer zo'n eeuwenoud plaatsje, waar nu weinig te beleven valt. We doen hier overigens wel een stukje Jacobspad aan voor het geval dat je naar Compostella in Noord Sapnje wilt lopen. Wij volgen de ruigere GR-route verder langs de grindgaten.
Het duurt tot Ophoven, Leeuwerik en Aldeneik voordat de Maas zich bij de route voegt. De rivier is hier zo meanderend, dat men destijds het Julianakanaal heeft gegraven. Scheepvaart kom je hier dus nauwelijks tegen. Ook het Nederlandse stuk is vergrindgat. In feite vind je tussen de Maas en het Julianakanaal alleen maar eiland plaatsjes zoals Roosteren, Stevensweert en Ohé en Laak, ze liggen volledig geïsoleerd.
Bij Maaseik steken we de Maas over en lopen over een prachtig dijkpad zuidwaarts door eeuwenoude polders langs Visserweert en Illikhoven. We eindigen onze tocht in Grevenbicht. Ik had er nog nooit van gehoord. Het ligt met Pappenhoven geklemd tussen de Maas en het kanaal.
woensdag 4 september 2013
Langs Grenzeloze Natuurgebiedjes
175. Budel Dorplein - Haler at EveryTrail
Langs grenzeloze natuurgebiedjes
Een prachtige en enigszins avontuurlijke tocht die een aanvang neemt in Budel Dorplein. Genoemd naar de familie Dor, die er in 1892 de zinkfabriek stichtte. Overigens valt het niet mee om in Budel van de natuur te genieten omdat er nogal wat afgesloten is. Dat geldt ook voor het gebied De Hoort. Allerlei vage borden geven een verboden gebied aan, terwijl je er eigenlijk heel goed doorheen kunt over een prachtig wild pad dat net aan de noordkant van het meer voert.
We komen in Lozen. Het is een Belgisch dorp waar veel kanalen samen komen, waaronder de Zuid Willemsvaart. Destijds geen probleem om Belgisch Nederlandse wateren te verbinden, dat beslis je gewoon als koning. Overigens zijn al die wateren samengesteld uit oudere gegraven vaarwegen, het verklaart ook de enorme bocht bij de Lozer sluizen. Bruggen zijn zeldzaam hier en het stukje Lozerheide is minder mooi als de naam doet vermoeden.
Dat geldt niet voor voor de Kempen Lozen. Hier loopt een prachtig pad naar het oosten. Overigens is hier de Broekstraat verlegd (zie E in de beschrijving). Noodgedwongen moest ik door het verbraamde pad. Ik heb de route iets omgelegd (ik hoop dat het werkt).
We komen nu aan de Kettingdijk. Het is een langgerekt gebied dat langs de grens loopt en waar je zo nu en dan in kunt om de moerassen op te snuiven. En hierna alweer een natuurgrensgebiedje: De Smeetshof. Er loopt één pad door, je waant je in een oerbos.
We passeren nog het Vosseven, maar lopen nu meer langs de Grensweg, waar veel mais, bollen en aspergevelden zijn aangelegd.
We lopen net ten zuiden van het dorp Stramproy. Op zich is er weinig te beleven, ware het niet dat hier één van de beroemdste zangeressen van Nederland woonde: Mary Servaes (Rietje Bey), die triomfen vierde als de zangeres zonder naam. Als een Leidse bekeerde katholiek kwam ze in Limburg terecht. Ze was razend populair, vooral toen ze het opnam voor de homo's met de tekst: "Maar beste vent hou gerust van je vriend, en strijd voor je rechten...". Nu is er zelfs een museum aan haar gewijd.
We eindigen in Haler dat een grote kerk heeft voor zo'n gehucht.
Langs grenzeloze natuurgebiedjes
Een prachtige en enigszins avontuurlijke tocht die een aanvang neemt in Budel Dorplein. Genoemd naar de familie Dor, die er in 1892 de zinkfabriek stichtte. Overigens valt het niet mee om in Budel van de natuur te genieten omdat er nogal wat afgesloten is. Dat geldt ook voor het gebied De Hoort. Allerlei vage borden geven een verboden gebied aan, terwijl je er eigenlijk heel goed doorheen kunt over een prachtig wild pad dat net aan de noordkant van het meer voert.
We komen in Lozen. Het is een Belgisch dorp waar veel kanalen samen komen, waaronder de Zuid Willemsvaart. Destijds geen probleem om Belgisch Nederlandse wateren te verbinden, dat beslis je gewoon als koning. Overigens zijn al die wateren samengesteld uit oudere gegraven vaarwegen, het verklaart ook de enorme bocht bij de Lozer sluizen. Bruggen zijn zeldzaam hier en het stukje Lozerheide is minder mooi als de naam doet vermoeden.
Dat geldt niet voor voor de Kempen Lozen. Hier loopt een prachtig pad naar het oosten. Overigens is hier de Broekstraat verlegd (zie E in de beschrijving). Noodgedwongen moest ik door het verbraamde pad. Ik heb de route iets omgelegd (ik hoop dat het werkt).
We komen nu aan de Kettingdijk. Het is een langgerekt gebied dat langs de grens loopt en waar je zo nu en dan in kunt om de moerassen op te snuiven. En hierna alweer een natuurgrensgebiedje: De Smeetshof. Er loopt één pad door, je waant je in een oerbos.
We passeren nog het Vosseven, maar lopen nu meer langs de Grensweg, waar veel mais, bollen en aspergevelden zijn aangelegd.
We lopen net ten zuiden van het dorp Stramproy. Op zich is er weinig te beleven, ware het niet dat hier één van de beroemdste zangeressen van Nederland woonde: Mary Servaes (Rietje Bey), die triomfen vierde als de zangeres zonder naam. Als een Leidse bekeerde katholiek kwam ze in Limburg terecht. Ze was razend populair, vooral toen ze het opnam voor de homo's met de tekst: "Maar beste vent hou gerust van je vriend, en strijd voor je rechten...". Nu is er zelfs een museum aan haar gewijd.
We eindigen in Haler dat een grote kerk heeft voor zo'n gehucht.
zondag 1 september 2013
De Noorderdijk van Groningen
173. Noordpolderzijl - Lauwersoog at EveryTrail
Een lange route om over een krappe 20km over de dijk te lopen. Maar met mooi weer en met zijn tweeën valt het erg mee. Dat komt ook doordat de landschappen afwisselen en je voortdurend kunt kiezen hoe je over de dijk wilt gaan.
De wadkant wisselt af door zijn vogels en de veel slenken die de kwelders doorklieven, de landkant wisselt af door natuurgebiedjes, de vele soorten gewassen en soms is er een kunstwerk te aanschouwen. Maar natuurlij het blijft een heel eind.
De Noordpolder is een 200 jaar oude waddenpolder. Het is een landgewonnen kweldergebied, waarvan de spuien bij Noordpolderzijl (waar we beginnen) het middelpunt vormen. Toen de dijk er nog niet lag, waren hier enkele boerderijen te vinden die op wierden zijn gebouwd. Van die wierden is overigens weinig overgebleven toen men er achter kwam dat de gronden vruchtbaarder werden als men ze vermengde met wierden grond.
Aan het einde van de lange dijk krijgen we aan de wadkant een militair schietterrein. Deze terreinen zetten zich voort aan de westkant van de dijk en dat is precies het gebied waar we doorheen moeten. Het betekent dat je door rulle zandpaden moet ploeteren om naar de Marnewaard te komen, wat op zich zelf ook een oefenterrein is, maar waar nu een prachtig pad naar de oostoever van de Lauwerszee loopt.
Er is hier zelfs een militair oefendorp Marnehuizen genaamd. Hier oefenen onze commando's in de bestrijding van de stadsguerrilla, daar hoeven ze dan niet voor naar het buitenland. We zagen zelfs een drietal losse flodders. in de lucht ontploffen.
Een lange route om over een krappe 20km over de dijk te lopen. Maar met mooi weer en met zijn tweeën valt het erg mee. Dat komt ook doordat de landschappen afwisselen en je voortdurend kunt kiezen hoe je over de dijk wilt gaan.
De wadkant wisselt af door zijn vogels en de veel slenken die de kwelders doorklieven, de landkant wisselt af door natuurgebiedjes, de vele soorten gewassen en soms is er een kunstwerk te aanschouwen. Maar natuurlij het blijft een heel eind.
De Noordpolder is een 200 jaar oude waddenpolder. Het is een landgewonnen kweldergebied, waarvan de spuien bij Noordpolderzijl (waar we beginnen) het middelpunt vormen. Toen de dijk er nog niet lag, waren hier enkele boerderijen te vinden die op wierden zijn gebouwd. Van die wierden is overigens weinig overgebleven toen men er achter kwam dat de gronden vruchtbaarder werden als men ze vermengde met wierden grond.
Aan het einde van de lange dijk krijgen we aan de wadkant een militair schietterrein. Deze terreinen zetten zich voort aan de westkant van de dijk en dat is precies het gebied waar we doorheen moeten. Het betekent dat je door rulle zandpaden moet ploeteren om naar de Marnewaard te komen, wat op zich zelf ook een oefenterrein is, maar waar nu een prachtig pad naar de oostoever van de Lauwerszee loopt.
Er is hier zelfs een militair oefendorp Marnehuizen genaamd. Hier oefenen onze commando's in de bestrijding van de stadsguerrilla, daar hoeven ze dan niet voor naar het buitenland. We zagen zelfs een drietal losse flodders. in de lucht ontploffen.
vrijdag 30 augustus 2013
Over de Kaap van Nederland
172. Spijk (Gr) - Noordpolderzijl at EveryTrail
Over de Kaap van Nederland
Een lange tocht die heel gevarieerd begint in het Wierddorp Spijk (zie blogwandeling 171). We komen hier langs het meest noordelijke dorpje van het vasteland in Nederland: Oudeschip. De naam refereert aan een gestrand schip (1760) waar een huis van werd gebouwd. Toen er later een kroeg bijkwam en een pottenmarkt, baarde dat veel zorgen bij de kerkraad van Uithuizermeeden, vanwege het overmatig drankgebruik. Het is net alsof hier sommige boerderijen zijn ingezakt, vanwege het lage dak. Maar dat zal wel een kwestie van geld zijn. Omdat we hier langs de oude dijk lopen die op sommige plaatsen zijn doorgestoken, kijk je door die doorsteek op de Eemshaven. Dat is een merkwaardig gezicht.
We wandelen ook steeds dichter bij de Eemshaven. Het is een enorm complex, waarvan de overslag capaciteit veel groter is dan de werkelijke. Haalt de Eemshaven 2,5Mton, Rotterdam staat op 435Mton. Peanuts dus. Op dit moment wordt er een enorme kolen/gas centrale gebouwd, waarvan je je ook kunt afvragen of dat niet te veel van het goede is. Enfin de Groningse lobby werkt,
Na het havencomplex lopen we over de lange dijk naar het westen en passeren de Noordkaap van Nederland. Het ligt net iets hoger dan de havenmond van de Eems en wel op 53,46 graden Noord. Een griekserig monument van Réné de Boer markeert de plaats.
Het is dan nog een hele ruk om via een gasstation in Noordpolderzijl uit te komen. Dat is dan weer de kleinste Nederlandse zeehaven. Er liggen voornamelijk boten voor de garnalenvisserij. En wat belangrijk is, er is een kroegje het Zielhuus, waar je in alle rust op de Regiotaxi naar Usquert kunt wachten.
Over de Kaap van Nederland
Een lange tocht die heel gevarieerd begint in het Wierddorp Spijk (zie blogwandeling 171). We komen hier langs het meest noordelijke dorpje van het vasteland in Nederland: Oudeschip. De naam refereert aan een gestrand schip (1760) waar een huis van werd gebouwd. Toen er later een kroeg bijkwam en een pottenmarkt, baarde dat veel zorgen bij de kerkraad van Uithuizermeeden, vanwege het overmatig drankgebruik. Het is net alsof hier sommige boerderijen zijn ingezakt, vanwege het lage dak. Maar dat zal wel een kwestie van geld zijn. Omdat we hier langs de oude dijk lopen die op sommige plaatsen zijn doorgestoken, kijk je door die doorsteek op de Eemshaven. Dat is een merkwaardig gezicht.
We wandelen ook steeds dichter bij de Eemshaven. Het is een enorm complex, waarvan de overslag capaciteit veel groter is dan de werkelijke. Haalt de Eemshaven 2,5Mton, Rotterdam staat op 435Mton. Peanuts dus. Op dit moment wordt er een enorme kolen/gas centrale gebouwd, waarvan je je ook kunt afvragen of dat niet te veel van het goede is. Enfin de Groningse lobby werkt,
Na het havencomplex lopen we over de lange dijk naar het westen en passeren de Noordkaap van Nederland. Het ligt net iets hoger dan de havenmond van de Eems en wel op 53,46 graden Noord. Een griekserig monument van Réné de Boer markeert de plaats.
Het is dan nog een hele ruk om via een gasstation in Noordpolderzijl uit te komen. Dat is dan weer de kleinste Nederlandse zeehaven. Er liggen voornamelijk boten voor de garnalenvisserij. En wat belangrijk is, er is een kroegje het Zielhuus, waar je in alle rust op de Regiotaxi naar Usquert kunt wachten.
donderdag 29 augustus 2013
Langs de Eems
171. Termunten - Spijk (Gr) at EveryTrail
Langs De Eems
Een heel gevarieerde wandeling die begint in Termunten en daarna in Termunterzijl. Tijdens de Sint Maarten vloed in 1685 werd zoals in veel dorpen de boel verwoest. De veerverbinding met Emden was verwoest. Er werd een nieuwe spuisluis (Zijl) gebouwd met daarop een prachtig op een fries lijkend ornament uit 1725, de Boog van Ziel.
Na de Ziel lopen we nog door een natuurgebiedje, maar dan begint het: De Industrie van het hoge noorden: Delfzijl, of beter Farmsum. Was het vroeger een defensie vesting nu is het een industriele vesting, waar je een Aluminium smelterij (een van europa's langste fabrieksstraten) en Akzo Chemie vindt. Het aardige is dat je er via de dijk prachtig langs kunt lopen. Die pijperij is best een imposant gezicht.
Behalve dat er veel dorpen zijn verdronken, zijn er aan de industrie ook dorpen geofferd. Otterdum is daar een voorbeeld van. Het enig wat er van over is zijn grafstenen en een bronzen hand, met daarin een kerkje. Voor de rest is er niets meer dan oude foto's. Zelfs het bronzen beeld is in 2011 voor het koper gejat. Er staat nu een replica.
Het echte Delfzijl is van huis uit ook een vestingstad. Door de waterpoort kun je nog door het oude stadje terug naar de dijk lopen. Daar vind je het Eemshotel. Een gebouw op palen midden in de Eemsmond. Vanaf hier loop je weer in alle rust over de goe begaanbare dijk naar alweer twee oude plaatsjes: Bierum en Spijk. Bierum ligt er idyllisch bij met zijn door een grote steunbeer gestutte hellende toren, terwijl je ook hier industireel erfgeod vindt: Unicum uit 1892.
Spijk is echt oud. In historische tijden was het land hier iets hoger en 700 jr BC werd hier al gebouwd. Het is een wierde dorp, waarbij de mensen hun huizen en kerk op een verhoging bouwden. In Spijk staat de kerk echt in het middelpunt van de wierde. Via een radieel patroon van straten en kerkpaden kun je er iedere zondag naar toe.
Langs De Eems
Een heel gevarieerde wandeling die begint in Termunten en daarna in Termunterzijl. Tijdens de Sint Maarten vloed in 1685 werd zoals in veel dorpen de boel verwoest. De veerverbinding met Emden was verwoest. Er werd een nieuwe spuisluis (Zijl) gebouwd met daarop een prachtig op een fries lijkend ornament uit 1725, de Boog van Ziel.
Na de Ziel lopen we nog door een natuurgebiedje, maar dan begint het: De Industrie van het hoge noorden: Delfzijl, of beter Farmsum. Was het vroeger een defensie vesting nu is het een industriele vesting, waar je een Aluminium smelterij (een van europa's langste fabrieksstraten) en Akzo Chemie vindt. Het aardige is dat je er via de dijk prachtig langs kunt lopen. Die pijperij is best een imposant gezicht.
Behalve dat er veel dorpen zijn verdronken, zijn er aan de industrie ook dorpen geofferd. Otterdum is daar een voorbeeld van. Het enig wat er van over is zijn grafstenen en een bronzen hand, met daarin een kerkje. Voor de rest is er niets meer dan oude foto's. Zelfs het bronzen beeld is in 2011 voor het koper gejat. Er staat nu een replica.
Het echte Delfzijl is van huis uit ook een vestingstad. Door de waterpoort kun je nog door het oude stadje terug naar de dijk lopen. Daar vind je het Eemshotel. Een gebouw op palen midden in de Eemsmond. Vanaf hier loop je weer in alle rust over de goe begaanbare dijk naar alweer twee oude plaatsjes: Bierum en Spijk. Bierum ligt er idyllisch bij met zijn door een grote steunbeer gestutte hellende toren, terwijl je ook hier industireel erfgeod vindt: Unicum uit 1892.
Spijk is echt oud. In historische tijden was het land hier iets hoger en 700 jr BC werd hier al gebouwd. Het is een wierde dorp, waarbij de mensen hun huizen en kerk op een verhoging bouwden. In Spijk staat de kerk echt in het middelpunt van de wierde. Via een radieel patroon van straten en kerkpaden kun je er iedere zondag naar toe.
dinsdag 13 augustus 2013
Twist om de Dollard
170. Nieuweschans - Termunten
Weer verbazend hoe mooi ons landje is. In the middle of nowhere kom je de mooiste landschappen tegen. Het verhaal:
Twist om de Dollard
Een wandeling langs veel water. Het begint al bij Bad Nieuweschans, waar de Bellingwolder Aa en diverse afwateringskanalen naar de Dollard stromen. Het is jammer dat we in NL niet langs de wateren kunnen lopen en dat we in Duitsland een stuk provinciale weg moeten nemen om in Nieuwe Statenzijl te geraken. We passeren hier ook de Nord-Stream. Het is de nieuwste gaspijpverbinding die het Russische aardgas vanuit Duitsland aanvoert. Wellicht herinneren we ons nog Gerhard Schröder.
We moeten veel dijkjes en dijken passeren, want we komen nu in het gebied waar de Dollard lag en ligt. De Dollard was een echte zeewolf. Er is nog een plaatsje De Hongerige Wolf dat daaraan herinnert. Door alle omdijkingen is nog maar een derde van het oorspronkelijke water over. De grond die dat opleverde was vruchtbaar en de boeren waren rijk (zie Bellinwolde in wandeling 169). De laatste omdijking is recent 1979: De Breebaart polder. Het is een natuurgebiedje, waar je prachtig doorheen kunt lopen.
Al met al zijn er ettelijke dorpen verloren gegaan en door de vage geschiedschrijving weet niemand precies waar die dorpjes zich in de Middeleeuwen bevonden. Dit betekent ook dat de grensaanduidingen ook verloren zijn gegaan en dat er nog steeds een grensdispuut is tussen Nederland en Duitsland. Duitsland claimt het hele Dollard gebied, terwijl Nederland nog een hele strook voor zich opeist. Die twisten lopen al honderden jaren en zijn zelfs niet opgelost toen de gelegenheid zich in 1945 voordeed.
Het huidige Dollardgebied is nu voor een groot gedeelte een kwelderlandschap, waar we over de dijk langswandelen. Er zijn veel vogels te zien en er is een grote kolonie zeehonden aan de punt van Reid. Ten oosten van deze punt het het Dollard, ten westen heet het Ems of Eems. De rivier die eigenlijk deel uitmaakt van het gehele estuarium en waaraan je Emden in de verte kunt zien liggen. Het is dus geen kleine plas die Dollard.
Termunten is het eerste dorp wat aan de Eems ligt. Het was vroeger een zelfstandige gemeente maar hoort nu bij Delfzijl. De kerk met fundaties al van de 13de eeuw ligt er prachtig bij.
Abonneren op:
Posts (Atom)